________________
હવે તા જાગા !
૧૩
એક શાન્ત નજર ફેરવી આવે. ભીષ્મપિતામહ અને સીતા જેવાં એ માનવીએ ઉચ્ચ આદશ માટે ખપી જનારાં સાચાં રત્નો હતાં. બર્નાર્ડ શૉએ પણ ઠીક જ કહ્યું છે:
'The secret of happiness is being used up for a purpose recognized by yourself as a mighty one." કોઈ મહાન હેતુ માટેની વીરત્વભરી જીવનસાધનામાં જ સુખનું રહસ્ય છે. સાચા આનંદ જોઈ તેા હાય તેા સયમની સાધનામાં લાગી જાઓ. વિલાસ-પ્રધાન વૃત્તિઓને પરિત્યાગ કરો. ઉત્તિષ્ઠત ! લાવ્રત ! પ્રમાદની ઊંઘમાંથી જાગેા અને ઊભા થાઓ ! હૈયાના વિચારાનું દૃશ્ય ઝડપાય ?
જીવનમાં સદ્ભાવના ન હેાય, મન ઉપર સંયમ ન હાય, ઈન્દ્રિયા પર કાબૂ ન હોય તેા એ જીવન નરક જેવું દુધી બને છે.
નર-નારીના દેહમાં, હાર્ડ, ગ્રામ ને માંસ, શું એને સુંદર કહો, જેમાં દુર્ગન્ધ ખાસ.’ હાડ, ચામ ને માંસ તા,નરમાંય હાય ને નારમાંય હાય, એ એમાં ફરક શે ? શ્રેષ્ઠતા છે સયમી જીવનની. સંયમી જીવન મહાન છે. સંયમ વગર શરીર હાડ-માંસના કોથળે છે. ઉત્તરપૂતિ તે શ્વાન પણ કરે છે. આ સ`સારમાં માનવીની મહત્તા જે કાંઈક અધિક છે તે સ’યમથી ! જગતને શાન્તિ-ચેન પણ એનાથી જ છે. સયમ વિના દુનિયાને ત્રાસ પમાડનાર તેા ભયકર છે. સંયમ વગરનું જીવન મીઠા વિનાના અનાજ જેવું મેાળું છે. જીવનમાં વાસ્તવિક રીતે સદ્ગુણની સુવાસ આવે પછી ગભરામણું કઈ નથી.
"
