________________
જીવન શિક્ષણ,
૨૦૯ છે જેના પાપે સમાજની સંસ્કારિતાને ધ્વસ થઈ રહ્યો છે. પૈસો સારે માન વપરાય અને ખરાબ માર્ગે વપરાય, વિલાસને માર્ગે ખરચાય તો જાણજે કેરએ અન્યાય અને માનવશોષણમાંથી આવેલ છે, અને એ જેની પાસે હોય તેને વિનાશ કર્યા વગર નહિ રહે.
તમે જોયું ને, કે રાજાઓનાં રાજ્ય ગયાં; તે આ બેટી રીતે આવતે અને બેટી રીતે જાતો પૈસો કેવી રીતે ટકશે? આ સિવાય અહીં સ્મશાનની સામે જ ઈન્કમટેકસ ઑફિસ છે એ સૂચવે છે કે દુનિયામાં વાપરીને આવે. સારા કામમાં નહિ વાપરે તે Death Duty અહીં ભરવી પડશે, જમાને કેવો આવ્યું માણસ શાંતિથી મરી પણ ન શકે ! મરતી વખતે ટેકસ અને મર્યા પછી પણ ટેકસ! પો હાથે ન વાપરવાનું આ પરિણામ!
- બંગાળમાં ભારતેન્દ્ર હરિશ્ચંદ્ર નામના એક ધનપતિ થઈ ગયા. એ ઉદારતાપૂર્વક પિસે વાપરતા. એમના સ્વજને અને મિત્રોએ કહ્યું “તમે પૈસાને પાણીની જેમ જેમ વાપરો છે?” એમણે હસીને ઉત્તર આપ્યું “આ સંપત્તિ મારા બાપને અને મારા દાદાને ખાઈ ગઈ. મને પણ એ ખાવા માગતી હતી. પણ મેં વિચાર્યું કે એ મને ખાઈ જાય તે પહેલાં હું જ એને ખાઈ જાઉં.'
હું પણ આપને એ જ સલાહ આપું, કે એ તમને ખાઈ જાય એ પહેલાં તમે એને ખાઈ જાઓ. અને એમ કરવાથી તમે એક સામાન્ય સંપત્તિના બીજમાંથી મહાન સંપત્તિના અમર વૃક્ષને ઊભું કરશે કે જેને કાળ પણ નહિ ખાઈ શકે. - આ સિવાય મારે આપને ખાસ વાત કહેવાની છે કે
૧૪.
