________________
---
-
---
દિવ્ય દષ્ટિ
૧૭ અવસરે વસ્ત્રને પણ ફગાવી દે છે. તેમ જ્યારે આત્માને એમ લાગે કે આ દેહના અર્પણથી આત્માને લાભ છે. તે દેહના અર્પણમાં પણ આત્માને. આનંદ આવે. આપણે અર્પણ આખો ઈતિહાસ વાંચીશું તે લાગશે કે અર્પણની પાછળ આવી કઈ મહાન ને દિવ્ય ભાવના જ કામ કરી રહી હતી. આ દષ્ટિ આવ્યા પછી માણસ પામર નથી રહેતો. એનામાં નવું બળ નવું તેજ, ને જુસ્સો આવે છે. આ બળ દેહનું નહિ પણ આત્માનું છે. - હાથી દેહની અપેક્ષાએ ઘણે બળવાન હોય છે. દસ સિંહ ભેગા થાય તોય હાથીના સ્થૂલ બળને ન પહોંચી શકે.
એટલે હાથી બળવાન હોય છતાં એક જ સિંહની ગર્જને દસ હાથીને ઢીલા કરી દે છે. ઘણીવાર તે એની ત્રાડ સાંભળી હાથી જીવ લઈનાસે છે, એનું કારણ એ જ કે સિંહની ચેતનામાં પૌરુષ છે. એ હાથીની પ્રચંડતાને વિચાર જ કરતો નથી, એ પિતાના બળ ઉપર મુસ્તાક છે. એ પિતાની શક્તિથી સજાગ છે.
હાથી બળવાન હોવા છતાં હૈયાને કાયર છે. એ ' સિંહની ગર્જના સાંભળતાં જ હિમ્મત હારી જાય છે. એના શરીરમાંથી પરસે કરવા માંડે છે. આ તકને લાભ લઈ સિંહ એના ગંડસ્થળ પર કૂદી પડે છે. અને પહાડ જેવા હાથીને પણ ઢાળી દે છે. આ બળ મનનું છે. આ દષ્ટાન્ત પરથી સમજાશે કે મન શું કામ કરે છે? એક કવિ કહે છેઃ
. મનકે હારે હાર હૈ, મનકે જિતે જિત, * મન ચઢાવે ચાકડે, મન બનાવે નીચ. મન વરાળ જેવું છે. વરાળના સંયમથી એન્જિન જેમ ૧૨
