________________
જીવનમાં ધર્મ
- ૧૬૩ પરસેવાની ધારા વહી રહી છે આપને થાક લાગે હશે.”
મહામંત્રી વસ્તુપાળે આપેલ ઉત્તર કદી ન ભૂલાય તે છેઃ “અરે થાક! થાક તે જનમજનમને ઊતરી ગયે. તમને આ પરસેવાની ધારા લાગે છે, પણ મને તે આ પ્રેમની ધારા લાગે છે. તીર્થને સ્પશી આવેલા માનવીને પગ ધોવાનું સૌભાંગ્ય મને ક્યારે મળે? આ ધારાની બુંદેબુંદમાં વાત્સલ્ય, પ્રેમ ને મૈત્રી ભરેલાં છે?”
આવા મહાન માણસોમાં પણ કેવી ઉન્નત ભાવના હતી!
માનવ પ્રત્યે કેવું સન્માન હતું! કેવી ઉન્નત ભાવના હતી ! માનવજીવન એકલા ધનથી મહાન નથી બનતું “Greatness does not consistin Riches' મહત્તા ધનની નહિ મનની છે.
આ પ્રવચનમાં આપણે જોઈ ગયા કે, જે હાથે દાન દીધું નથી, જે કાને સવચન સાંભળ્યાં નથી; જે આંખે ત્યાગના દર્શન કર્યા નથી, જે પગે તીર્થની યાત્રા કરી નથી, જે પેટમાં ન્યાયનું-પ્રમાણિકતાનું દ્રવ્ય ગયું નથી, અને જે મસ્તક ગુરુજના ચરણમાં નમ્યું નથી, તે દેહ તે મારે માટે પણ લાયક નથી, એમ જાણી શિયાળ ભૂખ્યું ચાલ્યું ગયું.
આ સાંભળીને વિચાર આવે છે. આપણું જીવનમાં ધર્મ ન હોય તે આપણું જીવન પણ અર્થહીન ગણાય. જીવનમાં ધર્મ હોય તે જ જીવનની મહત્તા છે. * આપ સૌ આ પ્રવચન પર ખૂબ ગંભીરતાથી વિચાર કરજે, અને જીવનમાં રૂઢિને નહિ, પણ આચરણને, મરેલો નહિ પણ જીવતે ધર્મ લાવી જીવનને પ્રકાશમય બનાવે એ શુભેચ્છા...
