________________
૧૪૬
હવે તે જાગે! ચગી કહે નેત્રે સાધુધિત્તેજોન રહિતે આ આંખોએ સાધુપુરુષનાં દર્શન નથી કર્યા, સાધુપુરુષે એને ગમ્યા જ નથી. સપુરુષને સામે આવતા જોઈએણે આંખ આડી કરી છે, આ આંખેએ સ્ત્રીઓનાં ઉદ્ભટ રૂપ જોવામાં જે જન્મારો કાઢ. રૂપમાં, રંગમાં, સૌંદર્યમાં આ આંખે ખેંચી ગઈ. જે વસ્તુને જોવાની ના પાડી ત્યાં આ નયને ઠર્યા, અને જ્યાં નયને ઠારવાનું કહ્યું ત્યાંથી ખસ્યાં. - તમે રસ્તા પરથી પસાર થાઓ છે ત્યાં જુઓ છો ને ? માણસોની આંખો ઠેકાણે હોય છે ખરી? એ કેવી આડી અવળી ભટકે છે? કેટલીકવાર તે આ આંખે એવા એવા સ્થાનમાં તલ્લીન થઈ જાય છે કે કેઈની સાથે અથડાય ત્યારે જ એને ભાન આવે. એથી જ તે અકસ્માતે (Accidents) વધ્યા છે? દેખાતા આંધળાઓની સંખ્યા આજે ઓછી નથી. આવા અને સાચાં સૌન્દર્ય–દર્શન ક્યાંથી લાધે ?
સંયમની લગામ જેના હાથમાં હોય તે જ સૌન્દર્યના અશ્વ ઉપર ચઢી શકે. આ આંખોને ચામડીના રૂપનો સૌન્દર્યને કે રસ છે તે જુઓ. ચિંતનાત્મક સાહિત્ય વાંચતાં આંખની પાંપણ પર ઊંઘ ચઢી બેસે, પણ સિનેમા કે નાટકમાં ઝોકાં આવે ખરાં? એનું કારણ એ જ કે આંખમાં વિકાર છે. વિકારને વિકારી વસ્તુ જ ગમે. સોંદર્ય કાંટો નથીઃ કુલ છે. '
એક કવિએ કહ્યું છે
‘Beauty is to admire and not to touch if it is touched it is spoiled.'