________________
હવે તા જાગા !
પ્રતિભાસંપન્ન મુખ જ એની કાળાશ ને કદરૂપતા પૂરવાર કરવા પૂરતું હતું. આથી સૌ હસી પડ્યાં.
વિવેકી માણસે તે કામ જ એવુ' કરવુ' જોઈ એ કે જેથી એનું કામ જ એની પ્રશંસા કરે. માણસને પેાતાને તા ખોલવાની જરૂર ન પડે. અભિમાન કરતાં નમ્રતાપૂર્વક મૂકવામાં આવેલી વાતને લેાકેા શાન્તિથી સાંભળે છે. ખોલનાર નમ્ર રીતે ખોલતા હોય તા એના પ્રત્યે લેાકેાને સહાનુભૂતિ પ્રગટે છે, અને મોલનારના શબ્દો સામાના હૈયામાં સાંસરા ઊતરી જાય છે. નમ્રવાણી એ વાચાને અલંકાર છે.
અનુક્--વાણી તુચ્છ ન હોવી જોઈએ. વાણીમાં પ્રૌઢતા, ગભીરતા અને સહૃદયતા હાવી જોઈ એ. આજ આપણાં ઘરેમાં કેવી તુચ્છ વાણી.ખોલાઈ રહી છે? ગાળા, તોછડાઈ ને અસભ્યતાથી છલકાતાં આજનાં ઘરે જોઉં છું, ત્યારે હૃદયમાં ક્ષેાભ થાય છે. ઉચ્ચ કહેવાતા મણસાનાં ઘરા પણ આજ કેવાં સંસ્કારહીન બનતાં જાય છે? આર્યાવર્તોનાં ઘરમાં પત્ની પતિને ‘ આ પુત્ર' ‘દેવ’‘ નાથ ’ કહીને સ ંબોધતી અને પતિ પત્નીને ‘ દેવી ” કહીને સંબોધતા. એના ખદલે આજ તાછડાઈભર્યા અચેાગ્ય સબોધનાથી ગૃહો ગાજી રહ્યાં છે.
"
૧૦૦
આપ દીકરાને ખેાળામાં બેસાડી રમાડતા હાય અને બાળકને રમાડતાં રમાડતાં લાડમાં બાપ કહે છેઃ ‘મારા સાળા બહુ તફાની.' હું એને પૂછ` ' કે ભાઈ ! આ છોકરી તારા સાળા કચારે થયા ? કઈ રીતે થયે ?’ ત્યારે કહેશે કે ‘ હું તે। અમસ્તા જોવું છું. આમ ખોલાય
'