________________
જ્ઞાનસાર
૭પ
ખચ્ચર ઉપર નાની પાલખીમાં વિઠેબાની પ્રતિમા ગોઠવી ભકતે એક મંદિરથી બીજે મંદિર લઈ જઈ રહ્યા હતા. બજાર આવે ત્યાં બધા દુકાનદારે પ્રણામ કરવા ઊભા થાય. વાજાં વાગે, ઢોલ વાગે અને ચારે બાજુથી શેઠિયાઓ ઊતરી ઊતરીને દર્શન કરવા આવે. ખચ્ચરને થયું ઃ આટલા આટલા લોકો મારી આગળ ચાલે, ઢોલ, નગારાં વાગી રહ્યાં છે, અરે, મારી તે મને કિંમત જ નહોતી, મારા તે ભાવ જબરા છે ! ખચ્ચર રંગમાં આવી ગયું. ઢેલ વાગતું જાય અને ખચ્ચરના પગ તાલ પુરાવતા જાય. ખચ્ચર ખચ્ચર ન રહ્યું. ત્યાં મંદિર આવ્યું, પ્રતિમાને ઊતારી ખચ્ચરને છૂટું કર્યું.
ખચ્ચર તે છાતી કાઢતું બજારમાં ગયું. ચાલે, પેલા વેપારીઓને ત્યાં જાઉં, મન ભાવતી વસ્તુમાં મેટું નાખું અને પેટ ભરીને ખાઈ લઉં. મોઢું નાખ્યું ત્યાં તો દુકાનદારે મારવા જ માંડયા. હવે ખચ્ચરને ખાવા દે ?
ખચ્ચર એ ન સમજ્યુ કે ઢોલ વાગતાં હતાં, વંદન થતાં હતાં એ સન્માન તને ન હતું, તારા ઉપર જે તત્ત્વ હતું તેને હતું. તું જુદો હતો, એ તત્વ જુદું હતું. વિઠેબાની પ્રતિમા તારા ઉપર હતી. તું કયાં વિઠેબા હતો ? - તમારી પાસે પૈસે આવે. સત્તા આવે કે જે. પી. (.J. P.)ની પદવી આવે તે લોકો સવારથી સહી કરાવવા આવે. તમને થાય “વાહવાહ! મારે ત્યાં તે લોકોની કતાર લાગે છે !” મનમાં ઉન્માદ આવી જાય.
અરે ભાઈ! કઈ તારા દર્શને નથી આવતું. શા માટે આવે છે ? તારી પાસે જે ફરફરિયું તને સરકાર તરફથી મળ્યું છે તેને લીધે આવે છે.