________________
જ્ઞાનસાર
૫૧
મિત્રે કહ્યું : “ભાઈ ! એમાં જોવાનું શું હોય ? બજારમાંથી લાવ્યા હો તો જોવાનું હોય પણ આ તો છપ્પન તીર્થની યાત્રા કરી આવેલું, દર્શન કરી આવેલું, પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન કરી આવેલું, પર્યટન કરી આવેલું તુંબડું છે. આમાં તપાસવાનું શું ?” યાત્રાએ જઈ આવેલા અજ્ઞાનીએ જ્ઞાનભર્યો જવાબ આપ્યો : “દર્શન અને સ્નાન તે બહારથી કરાવ્યાં એથી અંદરને ભાગ કેવી રીતે સુધરે ?” ત્યારે મિત્રે કહ્યું: “અંદરની દષ્ટિ નહિ પલટાય, તૃષ્ણ ઓછી નહિ થાય તો બહાર ગમે ત્યાં ગમે તેટલાં તીર્થે જઈ આવીશું પણ અંદર સ્વભાવ નહિ પલટાય.” શાક કડવું હોય તો ભેજનની મજા મારે એમ જીવન કડવું હોય (દષ્ટિ વિકૃત હોય) તે જીવનની મજા મારે.
સ્વભાવને પલટાવવાનો છે, એ પલટાય છે ત્યાં જીવન જુદું બને છે. જીવનમાં જીવવાની પણ મજા આવે છે.
આપણે આ દુનિયામાં જન્મ્યા, તે દુનિયાને બનાવવા માટે નથી આવ્યા. આપણે આપણું વિકાસ માટે આવ્યા છીએ. ઠીક છે, મેળે ઊભું થઈ ગયાં, પણ એ ધ્યેય નથી. - અહીંથી પાલિતાણા જાઓ, મુસાફરી કરતાં ટ્રેઈનમાં પાંચ દસ મિત્રો બની જાય. જાત્રા માટે સાથે ચઢે, જાત્રા કરો પણ ઊતરવાનો સમય થતાં તમે કેઈની વાટ નથી જોતા. જાત્રામાં બધા ભેગા, પણ પોતાનું સ્ટેશન આવતાં સહુ સહુના બિસ્તરા લઈ ઊતરી જવાના.
આ આત્મા વિશ્વયાત્રામાં એકલા આવ્યું હતું અને બધા મળી ગયા. કઈ પતિરૂપે આવે, કેઈ પત્ની રૂપે આવે, કેાઈ મા રૂપે આવે. બધાં ભેગાં થયાં. તમે આ યાત્રાના
