________________
વેષ નામના ગામમાં રહેતા સર્વપશુ નામના તાપસના
આ પરાક્રમે કોણે નથી સાંભળ્યાં? અને સાંભળ્યા પછી એ ક ગંભીર માનવ હશે કે જે એના પરાક્રમો પર ન હ. હોય ? હું માનું છું કે તમે એના પરાક્રમ નથી સાંભળ્યાં, એટલે જ તમે ગંભીર જણુઓ છે. લે ત્યારે તમને એનું એક કથાકષમાંનું પરાક્રમ વર્ણવી બતાવું.
સર્વપશુ તાપસને એક સુંદર બગીચે છે. અનેક ફળોથી સુશેભિત ઘટાદાર વૃક્ષો, પુલક્તિ પુષ્પોથી લચી પડતી વેલડીઓ અને નયનને ચિર શાન્તિ અર્પતી નવપલ્લવિત કંપળીઓઆ મનહર બગીચાની શોભામાં અભિવૃદ્ધિ કરે છે!
હમણું જ પડું પડું થતી ફદફતી. ફાંદવાળો સર્વપશું આ બગીચાનું રક્ષણ સાવધાનપણે કરે છે. જીવથી પણું વહાલી એવી આ વાડીનું જતન કરતાં, એક પ્રભાતે વાડીના કયારાઓમાં કેટલાક ગાયના પગલાં, એને ધૂળમાં દેખાય છે. પગલાં જોતાં જ કુપિત થએલો સર્વપશુ વિચારતરંગમાં તણાય છે –આ ગાય ની હશે? કયારે આવતી હશે? ક્યાંથી આવતી હશે ? બગીચામાં પેસવાનું બારણું તે સદા બંધ જ રહે છે, છતાં આ અંદર કેવી રીતે આવી હશે ? ગમે તેમ છે ( ૫ણું આ ગાયની ખબર લેવી પડશે-હાડકાં ખરાં કરવાં પડશે ! ”
કોક જ એ વિરલ ભ૦ મહાવીર જે સંત હશે કે જે પોતાનું બૂરું કરનારને પણ અમીભરી દષ્ટિથી નિહાળતે હશે ! જગતમાં કહેવાતા પામર સંતે તે નજીવી બાબતથી પણ કોધિના મહાસાગરમાં ડૂબી જાય છે-મરણને શરણ થાય છે!
બીજે દિવસે કાજળ ઘળી રાત્રિમાં, હાથમાં એક લાકડી લઈ, સાવધાનપણે બગીચાના એક ખૂણામાં બેઠેલ તાપસની કડા જેવી આંખે અંધકારમાંય વિજળીની જેમ ચમકે છે.
