________________
- એક પ્રમાણિક કરુણ કથા ને મારી નાની બહેને આ કેરીઓ સિવાય કાંઈ ખાધું નથી. રોજ ફેરી કરું છું. ચાર આઠ આનાને માલ વેચાય તેનું દૂધ મારી બા માટે લઈ જાઉં છું; પણ આજે તો એક પૈસાને પણ માલ વેચાણ નથી. આજે મારી એ માંદી બા માટે દૂધ ક્યાંથી લઈ જઈશ ? આ વિચારે મને ગળગળ ને દુખી બનાવ્યું છે.”
આ કરુણ ધવન સાંભળી મારી છાતીમાં છૂરીના ઘા જે કારમે આઘાત થયો. સમાજમાં આવા અર્ધ-નગ્ન ને અર્ધ-ભૂખ્યા વસ્ત્ર ને અન્ન વિના કેટલા માનવ જીવન વિતાવે છે ? અને બીજી બાજુ કાળા બજારની લક્ષ્મીથી પુનિત ગણાતા શેઠ-શેઠે કેટલા મોજશેખમાં નકામાં પિસા વેડફી રહ્યા છે? આ વિચાર મારી નજર આગળ. એક વાર ફરી વળ્યું. કહ્યું: “જે ભાઈ, હું પરગામને છું. મારે કેરીઓ જોઇતી નથી. તારે જોઈતા હોય તે પૈસા આપું.” એમ કહી હું ખિસ્સામાં હા નાખવા ગયો ત્યાં એણે ધીમે છતાં ધર્યપૂર્વક કહ્યું:
શેઠ, માફ કરજે. હું દરિદ્ર છું પણ દીન નથી. ગરીબ છું પણ ભિખારી નથી. મારે માલના પૈસા જોઈએ, હરામના નહિ...”
દુઃખમાં પણ આવી અનેખી ધીરજ ધરનાર આ વિરલ યુવક મેં જિંદગીમાં પહેલ-વહેલે જ જે એમ કહું તે જય ખોટું નથી. મને થયું આ એમ તે પૈસા નહિ લે પણ જે આની કરીઓ ખરીદી લઈશ તે આને પૈસા અપાશે. મેં પૂછ્યું: ” તારી ટાપલીમાં કેરીઓ કેટલા રૂપિયાની છે ?” ,
મારો સવાલ સાંભળી તેણે જરા હર્ષથી જવાબ આપેઃ ચાર રૂપિયાની.” • “ઠીક, ચાલ મારી સાથે. મારા ઉતારા પર બધી કેરીઓ નાખી ૨.” કહી મેં એને સાથે લીધું. ચાર રૂપિયા આપવા પાકીટ તથા પણ ા રૂપિયા નહોતા, પરચુરણ લાવવા મેં એને શની નેટ
પી કેરીની એપલી મારા ઓરડામાં મૂકી, હમણા આવું છું " કહી એ નેટ વટાવવા ઉપડી ગયે.