________________
* બૃહસ્પતિએ બાળસર્ષના ગાલ પર તમ મારી, પિતાની શાળામાંથી તફાની બાલસર્યને કાઢી મૂકે. તમાચાથી લાલ થએલા ગાલને પંપાળતા પંપાળતા સૂર્ય પૂર્વે શિાના પડદાને ચીરી ભૂમંડલ પર દષ્ટિ ફેંકી ત્યારે પહેલી જ વાર માવજીભાઈની નિશાળ એની નજરમાં આવી.
માવજીભાઈની નિશાળ એટલે સેટીઓને સંગ્રહાલય! જે વિધાથ તેવી સેટી. માવજીભાઈની એવી માન્યતા હતી-સેટી વાગે ચમચમ વિધા આવે ધમધમ. એમની માન્યતાને અખતરો એમણે ઘણય વિધાર્થીઓ પર કર્યો હતો. આ અખતરાથી એમને ઘણાયે વિધાર્થીઓમાં વિજય પણ મળ્યો હતો. પણ માવજીભાઈને સદ્ભાગ્યે કહે કે દુર્ભાગ્યે કહે. સોમાને ભણાવવામાં તેઓ નિષ્ફળ નીવડ્યા હતા. નિષ્ફળ નીવડ્યા એની ચિતા નથી પણ ચિન્તા તે સમાને મારી મારીને સેટીઓ ખલાસ થઈ ગઈ, એની છે!
એક દિવસ કંટાળીને તેને કહેવા લાગ્યા–“અરે, બુદ્ધિના બારદાન ! જેટલું શરીર વધાર્યું છે, એટલી અક્ત વધારી હતા તે તારું કલ્યાણ થઈ ગયું હેત. આ તે ઉર્દુ જેમ જેમ મારતે જાઉં છું તેમ તેમ તારું શરીર અલમસ્ત અને મહાકાય બનતું જાય છે. મેં તને ભણવવા માટે તારા પર જેટલી મહેનત લીધી એટલી એક ગધેડા પર મહેનત કરી હતી તે કદાચ ગધેડે પણ માણસ બની ગયો હત.”
આ વાક્ય નિશાળ પાસેથી પસાર થતા રામુ કુંભારના કાનમાં પડયું, એ ત્યાં જ થંભી ગયા. એને એક વિચાર છુરી આવ્ય–આ માવજીન્નાઈ જબરા ચમત્કારી લાગે છે ! ગધેડાને પણ માણસ બનાવે છે. મારો પે ધને ગધેડે માણસ બની જાય તે કેવું મઝાનું !