________________
ગાથા-૧૪૬
૧૮૬
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
અહીં ૧૪૩મી ગાથામાં જો ગુર્વાજ્ઞાના ત્યાગમાં જિનાજ્ઞા ન રહેતી હોય તો શાસ્ત્રકારોએ ગ્રામોધ્યક્ષ-રાજાનું દૃષ્ટાંત કેમ કહ્યું ? એવો જે પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો છે તે પ્રશ્નનો ભાવ એ છે કે ગ્રામોધ્યક્ષ-રાજાના બીજા દૃષ્ટાંતમાં ગ્રામોધ્યક્ષની આજ્ઞાનો ભંગ કરવા છતાં રાજાની આજ્ઞાનો ભંગ થયો નથી, તેમ પ્રસ્તુતમાં આચાર્યની આજ્ઞાનો ભંગ કરવાથી તીર્થંકરની આજ્ઞાનો ભંગ કેમ થાય ? આ પ્રશ્નનો અહીં જવાબ આપ્યો કે આચાર્યની આજ્ઞાનો ભંગ કરવાથી તીર્થંકરની આજ્ઞાનો ભંગ થાય એ કથન અયોગ્ય જીવને આશ્રયીને છે. યોગ્ય જીવ તીર્થંકરની આજ્ઞાનો ભંગ થાય તેવી આચાર્યની આજ્ઞાનો ભંગ કરે નહિ. પ્રસ્તુતમાં ગ્લાનની સેવા કરનારે આચાર્યની આજ્ઞાનું. દ્રવ્યથી ભલે પાલન કર્યું નથી, પણ ભાવથી તો કર્યું જ છે. . .
આમ ગુવંજ્ઞાના ત્યાગમાં જિનાજ્ઞા ન રહે એ સિદ્ધ થયું. (૧૪૫) तित्थयरवयणकरणे, आयरिआणं पए कयं होइ । एत्तो च्चिय भणिअमिणं, इयरेअरभावसंवेहा ॥ १४६ ॥ तीर्थकरवचनकरणे, आचार्याणां प्रागेव कृतं भवति ॥ इत एव भणितमिदमितरेतरभावसंवेधात् ॥ १४६ ॥
તીર્થકરવચનના પાલનમાં આચાર્યવથનનું પાલન.
આચાર્યવચનના પાલનમાં તીર્થકરવચનનું પાલન.
તીર્થકરવચનના પાલનમાં આચાર્યવચનનું પહેલાં જ પાલન થઇ જાય છે. એથી પરસ્પરભાવના સંયોગથી આ કહ્યું છે.
વિશેષાર્થ - પરસ્પર ભાવના સંયોગથી આ કહ્યું છે. તીર્થંકર વચનના પાલનમાં આચાર્ય વચનનું પાલન થઈ જાય છે, અને આચાર્ય વચનના પાલનમાં તીર્થકરવચનનું પાલન થઈ જાય છે. હા, એ બેમાંથી કોઈ એક વચનનું દ્રવ્યથી પાલન ન પણ હોય, પણ ભાવથી બંનેનું પાલન હોય છે. આમ એકના વચનના પાલનમાં બીજાના વચનનો ભાવથી સંયોગ અવશ્ય થઈ જાય છે. માટે અહીં કહ્યું કે પરસ્પર ભાવના સંયોગથી આ કહ્યું છે. તીર્થકર અને આચાર્ય એ બેમાંથી એકના વચનનું પાલન