________________
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
૧૫૯
ગાથા-૧૧૭-૧૧૮
સંઘયણને અનુરૂપ શક્ય અનુષ્ઠાનનો આરંભ થયે છતે જીવ ઘણા ચારિત્રને સાધે છે, અને અસંયમમાં પડતો નથી. આથી સંઘયણને અનુરૂપ શક્યનો પ્રારંભ મહાન છે.
વિશેષાર્થ- સંઘયણને અનુરૂપ શક્ય અનુષ્ઠાનનો પ્રારંભ કરવાથી જીવ ચારિત્રનું સારી રીતે પાલન કરે છે. ચારિત્રનું સારી રીતે પાલન કરવાના કારણે ઘણા ચારિત્રને સાધે છે.
અસંયમમાં પડતો નથી એનો અર્થ એ છે કે- સાવઘક્રિયામાં પડતો નથી=સાવઘક્રિયા કરતો નથી. અશક્ય અનુષ્ઠાન કરવાથી શરીરમાં રોગાદિ થાય અને એથી રોગાદિને દૂર કરવા સાવઘક્રિયા કરવાનો પ્રસંગ આવે. માટે જ જ્ઞાનસારમાં કહ્યું છે કે - તવ દિ તપ: +ા, ટુન યંત્ર નો ભવેત |
એન યોI 7 યન્ત, ક્ષીયન્ત ક્રિયાળિ ૨ જેમાં અશુભ ધ્યાન ન થાય, જેનાથી સંયમ વ્યાપારોને બાધા ન પહોંચે, અથવા ઇંદ્રિયો સ્વકાર્ય કરવા અસમર્થ ન થાય, તે જ તપ કરવો જોઇએ.” (૧૧૬) संघयणाई आलंबणं तु सिढिलाण जं चरणघाई ॥ सक्कारंभाण.तयं, तब्बुड्ढिकरं जओ भणियं ॥११७॥ संहननाद्यालम्बनं तु शिथिलानां यच्चरणघाति ॥ शक्यारम्भाणां तत्तवृद्धिकरं यतो भणितम् ॥११७॥
. સંઘયણ વગેરે જે આલંબન શિથિલ સાધુઓના ચારિત્રનો વિઘાત કરે છે, તે જ આલંબન શક્ય આરંભ કરનારાઓના ચારિત્રની વૃદ્ધિ કરે છે. કારણ કે નીચે પ્રમાણે કહ્યું છે. (૧૧૭) संघयणकालबलदूसमारयालंबणाइ घित्तूणं । सव्वं चिय णियमधुरं, णिरुजमा उ पमुच्चंति ॥ ११८॥ संहननकालबलदूषमारकालम्बनादि गृहीत्वा । सर्वामेव नियमधुरां निरुद्यमास्तु प्रमुञ्चन्ति ॥ ११८॥ ..
