________________
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
૧૦૩
ગાથા-૮૭
मुनिनायका आसन्-अभूवन् तैरदूषितमनिषिद्धमाचरितं सर्वधार्मिकलोकव्यवहृतमनतिशयी-विशिष्ट श्रुतावध्याद्यतिशयविकलः को निवारयति? पूर्वપૂર્વતરોત્તમા વીરાતનામીસને શહિતિ I (ધ. ૨. પ્ર. ગાથા. ૧૦૦)
મધ્યસ્થગીતાર્થો આવા પણ અનુષ્ઠાનને દૂષિત કરતા નથી તેનું કારણ આ પ્રમાણે છે
પૂર્વાચાર્યો સંવિગ્ન, અતિશયગીતાર્થ અને વિધિરસિક હતા. તેમનાથી દૂષિત ન કરાયેલા આચરિતને અતિશયરહિત કયો પુરુષ રોકે ?
વિશેષાર્થ- સંવિગ્ન એટલે જલદી મોક્ષમાં જવાની અભિલાષાવાળા. વર્તમાનમાં જેટલાં આગમો છે, તેના કરતાં તે કાળે વધારે આગમો હતા, આથી પૂર્વાચાર્યો વર્તમાનકાલીન આચાર્યોથી અતિશય (=અધિક) ગીતાર્થ હતા. વિધિરસિક એટલે વિધિપ્રત્યે બહુમાનવાળા. પૂર્વાચાર્યો સંવિગ્ન હોવાના કારણે વિધિપ્રત્યે બહુમાન ભાવવાળા હતા. આચરિત એટલે સઘળા ધાર્મિક લોકોએ આચરેલું. અતિશયરહિત એટલે વિશિષ્ટ શ્રુત અને અવધિજ્ઞાન વગેરે અતિશયથી રહિત. - - ઉક્ત પ્રકારના આચાર્યોથી નહિ નિવારાયેલા આચરિતને પૂર્વ-પૂર્વતર ઉત્તમ આચાર્યોની આશાતના થવાના ભયવાળો કોઈ પણ પુરુષ ન નિવારે. (૮૬) तथैतदपि गीतार्थाः परिभावयन्ति
अइसाहसमेअं जं, उस्सुत्तपरूवणा कडुविवागा । जाणंतेहि विहिजइ, णिद्देसो सुत्तबज्झत्थे ॥ ८७॥ अतिसाहसमेतद्यदुत्सूत्रप्ररूपणा कटुविपाकम् ॥ जानद्भिरपि विधीयते निर्देशः सूत्रबाह्यार्थे ॥ ८७॥ . ज्वलज्वालानलप्रवेशकारिनरसाहसादप्यधिकमतिसाहसमेतद्वर्त्तते यदुत्सूत्रप्ररूपणा-सूत्रनिरपेक्षदेशना कटुविपाका-दारुणफला जानानैरवबुध्यमानैरपि दीयते-वितीर्यते निर्देशो-निश्चयः सूत्रबाह्ये-जिनेन्द्रागमानुक्तेऽर्थे-वस्तुविचारे । किमुक्तं भवति ?
