Page Text
________________
[ધર્મ શા માટે કરવો? મોક્ષ માટે જ
મહાત્માના વ્યાખ્યાનમાં આ પ્રસંગ સાંભળ્યો હોય, તો યાદ કરીને મને કહો કે એ ગ્રન્થના ગ્રન્થકારોએ કે વ્યાખ્યાન કરતા વ્યાખ્યાતાઓએ જેમ મમ્મણની તીવ્ર ધનમૂછ વગેરેને વખોડતી રીતે એના પ્રસંગનું વર્ણન કર્યું હોય છે, તેમ આ આયંબિલાદિને પણ ભયંકર વિષાનુણાનાદિરૂપે – એક અત્યંત અશુભ કરણીરૂપે વર્ણવ્યાં છે કે પ્રશંસનીય શુભ કરણીરૂપે?” તમારે કહેવું જ પડશે કે બધા જ ગ્રન્થકારો અને વ્યાખ્યાતાઓએ એને પ્રશંસનીય શુભ કરણી રૂપે જ વર્ણવ્યાં છે. વાસ્તવિકતા આ હોવા છતાં તમે એને વિષાનુષ્ઠાન રૂપે કહો છો એ બધા પ્રથકારો અને વ્યાખ્યાતા મહાત્માઓ સામેની તમારી ધૃષ્ટતા નથી શું ?
વળી, તત્ત્વાવલોકનના પૃ. ૧૩૧ પર તમે લખ્યું છે કે xxx જો તેઓનું . અનુષ્ઠાન વિષરૂપ ન હોત અને તેમની પાસે સચ્ચિત્ત જીવંત હોત, તો તેઓ જેવો સ્વાર્થ પૂર્ણ થયો કે તરત જ તપાદિ ધર્મનો ત્યાગ કરી માંસાહાર, મદિરાપાન જેવા અધર્મનું મથી આસેવન ન કરત.xxx આવું લખીને તમે એવું જણાવવા માગો છો કે તેઓ માંસાહાર વગેરે જે સેવન કરવા માંડ્યા એ જ સૂચવે છે કે તેઓનું તપ વગેરે અનુષ્ઠાન વિષાનુષ્ઠાન હતું. પણ આ યોગ્ય નથી. દ્વારિકાના લોકો માંસાહાર-સેવનાદિ જે કરવા માંડ્યા, તે તો તેઓની કુલપરંપરાથી ચાલી આવેલી પરંપરા છે. તપ વગેરે કરવા પૂર્વે પણ એ તો તેઓ કરતા જ હતા, તેથી તપ વગેરે પૂર્ણ થયા પછી પાછા તેઓ પોતાની પૂર્વ પ્રવૃત્તિઓમાં જોડાઈ ગયા. એટલા માત્રથી વચગાળામાં કરેલા તપ વગેરેને વિષાનુષ્ઠાન કેવી રીતે કહેવાય? નહિતર તો, ઉપધાન તપ કરનાર પરણેલો શ્રાવક ઉપધાન પૂર્ણ થયા પછી પાછો અબ્રહ્મ સેવન વગેરે કરવા માંડે તો એટલા માત્રથી શું એનું એ ઉપધાનનું અનુષ્ઠાન વિષાનુષ્ઠાન બની જાય ?
उत्सर्गे वाऽपवादे वा, व्यवहारेऽथ निश्चये। જ્ઞાને મા વાડયું રેત્ર તા જ્ઞાનર્મિત : (અધ્યાત્મસાર ઃ ૬-૩૫) જો કોઈ વિરક્ત જણાતો મુનિ ઉત્સર્ગ કે અપવાદના વિષયમાં, વ્યવહારકે નિશ્ચયના વિષયમાં,જ્ઞાનકે ક્રિયાના વિષયમાં-કયાંય પણ એકાન્ત આગ્રહ સેવે, તો તે મુનિનો વૈરાગ્ય જ્ઞાનગર્ભિત ન હોઈ શકે.
| SR No. | 005882 |
| Book Title | Tattvavalokan Samiksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Kantilal Chhaganlal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 238 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |