________________
અર્થ-કામ માટે શું કરવું ? ધર્મ જ]
[ ૬૩
છે. તેમ “જીત = સુવિહિત આચાર્ય ભગવંતોની પરંપરામાં ચાલી આવેલી વાતો પણ પ્રમાણભૂત છે... માટે આચાર્યોની પરંપરામાં આવેલા આ પ્રઘોષને શાસ્ત્રોમાં લખ્યું નથી એમ કહીને ઉડાડી શકાય નહિ)
વળી, પૃ.૧૩૧ પર દ્વારિકાના લોકોએ દાહ અટકાવવા માટે જે આયંબિલાદિ કર્યો તેને માટે વિષાનુષ્ઠાન કેમ ન કહેવાય ?” એવા શીર્ષક હેઠળ તે બધું વિષાનુષ્ઠાન હતું એવું સિદ્ધ કરવાનો તમે પ્રયાસ કર્યો છે. અને તે પછી પૃ. ૧૩૨ ઉપ૨, મહાત્મન્ ! તમે લખ્યું છે કે xxx જો આ જીવોનું તપાદિ અનુષ્ઠાન વિપાનુષ્ઠાનરૂપ ન બન્યું હોત, તો તેમના સચ્ચિત્તનો નાશ ન થયો હોત. ઉપરથી બાર બાર વર્ષના તપથી તો સચ્ચિત્ત ઘણું જ પુષ્ટ બન્યું હોત xxx આવું લખીને તે લોકોના સંચિત્તનો નાશ થઈ ગયો હતો એવું સિદ્ધ કરવાનો પ્રયાસ કરનારા તમારે શાસ્ત્રોમાં લખેલી નીચેની બિના વિચારવા જેવી છે –
અત્યારે કૃષ્ણ રાજાની સોળ હજાર પત્નીઓ વડે સમભાવથી અનશન કરાયું તથા અગ્નિથી બીધેલી યદુઓની બધી વઘત સ્ત્રીઓનું અનશન થયું.”
આમાં વિચારવાનું એ જ કે જો આ સ્ત્રીઓનું સચ્ચિત્ત નાશ પામી ગયું હોત તો, અગ્નિમાં બળી મરવાના પ્રસંગે તેઓ આર્ત - રૌદ્ર ધ્યાનગ્રસ્ત બની ગઈ હોત અને અનશન કરવાનું તેઓને સૂઝત નહીં.' ' તેમ છતાં, એક વાર તમારા અભિપ્રાય પ્રમાણે એ માની લઈએ કે શ્રી નેમિનાથ ભગવાને દ્વારિકાનો દાહ અટકાવવા માટે આયંબિલ કરવાનો ઉપદેશ આપ્યો નહોતો, તોપણ શ્રી નેમિનાથ ભગવાને ફરી વળેલી જરા વિદ્યાનું નિવારણ કરવા માટે શ્રીકૃષ્ણ પાસે અદ્રમ કરી, શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ ભગવાનની પ્રતિમા પ્રાપ્ત કરવાનો અને સ્નાત્ર કરી સ્નાત્ર જળ છાંટવા વગેરેનો ધર્મ તો કરાવ્યો જ હતો. જરા નિવારણ કરી સૈન્યને પ્રબુદ્ધ કરી વિજય મેળવવાના આશયથી કરેલા આ ધર્મમાં ભૌતિક આશય હતો એ વાત સ્પષ્ટ જ છે. 'अह पायवोवगमणं समभावेणं अणुट्ठियं तइया । कण्हस्स महीवइणो सोलसदेवीसहस्सेहिं । तह पायवोवगमणं संजायं जायवाण महिलाण । सव्वासिं चिय धम्मुञ्जयाण जलणाउ भीयाणं ।।
(9મારા પ્રતિવો)