________________
અર્થ-કામ માટે શું કરવું? ધર્મ જ].
[૫૯ એ ગ્રાધિકારનું તાત્પર્ય સમજાયું નથી. એમાં ક્યારેક બનતા ભાવોને આગળ કરીને, માનેલા સિદ્ધાંતમાં ફેરફાર કરનારને અનર્થ થાય છે એવું જણાવવાનું તાત્પર્ય નથી, પણ એવા ભાવોને આગળ કરીને જેઓ સંયમપાલનાદિમાં શિથિલ બનતા જાય છે – પ્રમાદી બની જાય છે, અને પાછા પોતાના પ્રમાદનો બચાવ કરવા માટે શ્રી ભરત થકી વગેરેનું દષ્ટાંત ટાંકે છે. તેઓને શો અનર્થ થાય છે તે જણાવવાનું તાત્પર્ય છે. બાકી આવા દષ્ટાંતને આગળ કરીને, માનેલા સિદ્ધાંતમાં ફેરફાર જો ન કરી શકાતો હોત તો પૂજ્ય ઉપાધ્યાયજી મહારાજા શ્રીઅધ્યાત્મ મતપરીક્ષા પ્રથ? માં કેવલજ્ઞાનાદિની પ્રાપ્તિ માટે બહિરંગ સાધુલિંગ અવશ્ય જોઈએ જ એવા દિગંબર સિદ્ધાંતનું ખંડન ન કરત. .
પ્રશ્ન : પણ આવ૦ નિયંતિની ઉક્ત ગાથામાં “બાપા ખાવા” એમ લખ્યું છે, આ મા-બાવાને એમ નહિ. તેથી કદાચિત્ય ભાવને કહેવામાં પાસત્યા બની જવાય છે. એવો જ તાત્પર્યાર્થ માનવો યોગ્ય છે. કદાચિત્ક ભાવને આગળ કરીને શિથિલતા સેવવામાં પાસત્યા બની જવાય છે એવો તાત્પર્યાર્થ માનવો શી રીતે યોગ્ય ઠરે?
ઉત્તર ઃ આવું જ કહેશો, તો તમારે પૂજ્ય ઉપાધ્યાયજી મહારાજાને ‘પાસત્યા માનવાની આપત્તિ આવશે, કેમ કે તેઓ શ્રીમદ ભગવાને બાહણને
અડધું દેવદૂષ્ય જે આપ્યું તે દષ્ટાંતને કહીને સિદ્ધાંતનો ફેરફાર જ નહિ, નવો . સિદ્ધાંત સિદ્ધ કરી આપ્યો છે.
આ માટે દાનબત્રીસીમાં આવતો નીચેનો અધિકાર જોવા જેવો છે:
ભગવાન શ્રી વર્ધમાન હવામીના દષ્ટાંતને અનુસરીને, પંચમહાવ્રતધારી * શ્રી આર્ય સુહસ્તી મહારાજે પણ પુષ્ટ આલંબનને આશ્રીને રંકને અનુકંપાદાન આપ્યું હતું. કહ્યું છે કે દીક્ષા લીધેલ પણ ધીમાન ભગવાન શ્રી મહાવીર १. साधुनापि दशाभेदं प्राप्यैतदनुकंपया । दत्तं ज्ञाताद्भगवतो, रंकस्येव सुहस्तिना ॥१०॥
साधुनापीति - साधुनापि महाव्रतधारिणापि दशाभेदं प्राप्य पुष्टालंबनमाश्रित्यैतदानमनुकंपया दत्तं सुहस्तिनेव रंकस्य तदाह श्रूयते नागमे आर्यसुहस्त्याचार्यस्य रंकदानमिति' ।कुत इत्याह - भगवतः श्री वर्धमानस्वामिनो ज्ञातात् । तदुक्तम् - 'ज्ञापकं चात्र भगवान्निष्क्रान्तोऽपि द्विजन्मने । देवदूष्यं ददद्धीमाननुकंपाविशेषतः ॥७॥ इति । प्रयोगश्चात्र दशाविशेषे यतेरसंयताय दानमदुष्टं, अनुकंपानिमित्तत्वात् भगवद्विजन्मदानवदित्याहु : ॥१०॥