Page Text
________________
૧૫૮ ]
[ ધર્મ શા માટે કરવો ? મોક્ષ માટે જ
પ્રયોગ કરત. આ વાત સંસ્કૃત ભાષાનું પ્રાથમિક જ્ઞાન મેળવેલી વ્યક્તિ પણ સ્પષ્ટપણે સમજી શકે છે. તેમ છતાં તમે આ શ્લોકનો તાત્પર્યાર્થ લખવામાં આધિત’શબ્દ વાપરીને શાસ્ત્રકારથી વિરુદ્ધ જઈ રહ્યા છો. જુઓ, પૃ. ૨૮૫ ઉપર તમે લખ્યું છે કે ××× આ દ્રવ્યપચ્ચક્ખાણ પણ જ્યારે આધિત થાય છે, અર્થાત્ તેમાં કારણભૂત અપેક્ષા-અવિધિ આદિ જ્યારે દૂર થાય છે;ત્યારે તે દ્રવ્યપચ્ચક્ખાણ ભાવપચ્ચક્ખાણનું કારણ ખને છે. પરન્તુ જ્યાં સુધી દ્રવ્ય પચ્ચક્ખાણના કારણભૂત અપેક્ષા-અવિધિ આદિ દૂર ન થાય ત્યાં સુધી તે ભાવપચ્ચક્ખાણનું કારણ બનતું નથી.' ×××
વળી મહાત્મન્ ! વધુ ખેદની વાત તો એ છે કે આવો તાત્પર્યાર્થ તમારા ૧૨ શ્રદ્ધા રાખનારા જીવોને ઊંધે માર્ગે દોરનારો છે, કેમ કે આ અષ્ટકપ્રકરણમાં દ્રવ્ય-ભાવપચ્ચક્ખાણની જે વ્યાખ્યા કરી છે કે જેમાં અવિધિ - અપેક્ષા વગેરે હોય તે દ્રવ્યપચ્ચક્ખાણ અને જેમાં તે ન હોય તે ભાવ પચ્ચક્ખાણ' તેને તમે પોતે પણ જાણતા જ હશો. અને તેમ છતાં xxx; અપેક્ષા – અવિધિ આદિ જ્યારે દૂર થાય છે,ત્યારે તે દ્રવ્ય પચ્ચક્ખાણ .. ××× આ રીતે, અપેક્ષા વગેરેથી શૂન્ય બનેલા પચ્ચક્ખાણને પણ તમે દ્રવ્ય પચ્ચક્ખાણ’ તરીકે જણાવો છો ! શાસ્રકારે કહેલી વ્યાખ્યા મુજબ તો એ ભાવપચ્ચક્ખાણ બની ગયું છે, એ વાત તમે પણ જાણો જ છો અને તમારા દિલમાં પણ બેઠેલી જ છે; માટેસ્તો રૃ. ૨૮૮ પર તમારાથી જ લખાઈ ગયું છે કે ××× આથી જેનામાં આવી સભક્તિ હોય તેના અપેક્ષા-અવિધિ વગેરે દોષો દૂર થઈ જાય છે. એ દૂર થતાં દ્રવ્યપચ્ચક્ખાણવાળો આત્મા ભાવ પચ્ચક્ખાણવાળો અને છે. ××× આમ, અપેક્ષા વગેરે દૂર થતાં દ્રવ્ય પચ્ચક્ખાણ,ભાવપચ્ચક્ખાણ બની જાય છે, એ વાત તમે જાણતા હોવા છતાં તમે એનો દ્રવ્યપચ્ચક્ખાણ તરીકે અને ભાવપચ્ચક્ખાણના કારણ તરીકે ઉલ્લેખ કર્યા કરો, તો એમાં વિશ્વાસાર્હતા જ્યાં રહી ?
વળી, આમ શાસ્ત્રકારની વ્યાખ્યા મુજબ અપેક્ષાદિ વિનાનું થયેલું પચ્ચક્ખાણ એ ભાવપચ્ચક્ખાણ છે. માટે જ તમે જે જણાવ્યું છે કે ××× આવી અપેક્ષા વગરેથી શૂન્ય અનેલું દ્રવ્યપચ્ચક્ખાણ ભાવપચ્ચક્ખાણનું કારણ બને છે. ××× તે પણ સરાસર ખોટું હોવું શું સિદ્ધ થઈ જતું નથી ? કેમ કે જ્યારે પચ્ચક્ખાણ અપેક્ષા વગેરેથી શૂન્ય બન્યું હોય, ત્યારે તો એ
| SR No. | 005882 |
| Book Title | Tattvavalokan Samiksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Kantilal Chhaganlal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 238 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |