Page Text
________________
૧૨૮]
[ધર્મ શા માટે કરવો ? મોણ માટે જ
તેવો છે? એવા અવસરે મધ્યસ્થ વ્યક્તિ તો તરત જ વિચાર કરવા બેસી જાય કે અત્યાર સુધી નિત્યતાનું ખંડન કરનાર અને અનિત્યતાનું મંડન કરનાર આ મહાત્મા હવે વિપરીત કેમ કરવા માંડ્યા? આમાં તેઓનો શો અભિપ્રાય રહો હશે? કઈ અપેક્ષાએ તેઓ આવું કહી રહ્યા છે? આવો વિચાર કરવા બેસે તો તેને પ્રાય: તરત જ ખ્યાલ આવી જાય કે , સમજ્યો, પહેલાં નિત્યતાનું ખંડન વગેરે જે તેઓ કરતા હતા તે એટલા માટે કે તેમની સામે એકાન્ત નિત્યતાની માન્યતાવાળો વાદી ઊભો હતો અને હવે નિત્યતાનું જે મંડન વગેરે કરે છે તે એટલા માટે કે તેમની સામે એકાન્ત અનિત્યતાવાદી બૌદ્ધ ઉપસ્થિત થયો છે?
આ જ રીતે પ્રસ્તુતમાં પણ ધર્મ તો કેવળ આત્માની શુદ્ધિ અર્થે જ, કરવાનો છેઈત્યાદિ વર્ષો પૂર્વે લખાણ કરી ચૂકનારા અને હાલ પણ પ્રરૂપણા કરતા પૂજ્યપાદ સંઘહિતચિંતક ન્યાયવિશારદ આચાર્ય ભગવંત શ્રીમદ્ વિજયભુવનભાનુસૂરીશ્વરજી મહારાજા “અર્થ-કામની ઈચ્છાથી પણ ધર્મ જ કરવો જોઈએ એવું કહેતા હોય, તો તે સાંભળીને ખરેખર જેઓમાં માધ્યચ્ચ હોય તેઓ વગર વિચારે તરત જ તેઓ વિપરીત આલેખનો કરી રહ્યા છે, તેઓને દષ્ટિવ્યામોહ થયો છે અને તેથી તેઓ ઉત્સુત્રભાષી છે? ઈત્યાદિ કહેવાની હિંમત કરે નહિ. હવે કેમ આવું કહે છે? - લખે છે? એવો વિચાર કરે. એ વિચાર કરે અને ગુરુકૃપા વગેરેના બળે જો થોડોઘણો પણ ક્ષયોપશમ પ્રગટ થયો હોય તો પ્રાય:તરત જ ખ્યાલ આવી જાય કે પૂર્વે, જેઓ (૧) જિનપૂજા, તપસ્યા વગેરે કરવાનો ધર્મ પામી ગયા છે; (૨) પણ તેમ છતાં થોડીઘણી મોહમૂઢતાના કારણે એ ઘર્મને મોહથી કે મોહ માટે કરી રહ્યા છે અને તેથી ધર્મના મેળવવા યોગ્ય મુખ્ય ફળથી વંચિત રહે છે, તેમ જ (૩) આ રીતના બોઘથી જેઓનો મોહ ખસી શકવાની શક્યતા દેખાય છે, તેવા લોકોને ઉદેશીને તેઓશ્રીને ધર્મ તો કેવલ આત્મશુદ્ધિ અર્થે જ કરવાનો છે ઈત્યાદિ લખાણ કર્યું છે - ઉપદેશ આપ્યો છે. જ્યારે “અર્થ-કામની ઈચ્છાથી પણ ધર્મ જ કરવો જોઈએ” ઈત્યાદિ જે કહે છે તે જેઓ હજુ ધર્મમાં જોડાયા નથી કે સ્થિર થયા નથી તેવાઓને ઉદ્દેશીને અથવા તો જેઓના મનમાં “અર્થ-કામની ઈચ્છાથી ધર્મ તો ન જ કરાય એવો ભાત એકાન્તવાદ ઘર કરી ગયો છે તેઓના પકડાઈ ગયેલા એકાન્તને દૂર કરવાના ઉદ્દેશથી કહે છે. અથવા તો આ બે ઉપદેશવચન ધર્મ શા માટે કરવો ? અને “અર્થ-કામ માટે શું કરવું? એવા ભિન્ન ભિન્ન
| SR No. | 005882 |
| Book Title | Tattvavalokan Samiksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Kantilal Chhaganlal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 238 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |