________________
અર્થ-અપ માટે શું કહ્યું? ધર્મ જ].
[૧૨૧ આ દષ્ટાન્તના પ્રારંભનો સંક્ષેપ આવો છે ધનમિત્ર શ્રેણીની પુત્રી દુર્ગન્ધવાળી છે અને દુર્ભગા છે. યવન પામવા છતાં કોઈ તેને પરણતું નથી. શ્રી ગુરુને પુત્રીના કર્મનું સ્વરૂપ ધનમિત્રે પૂછ્યું. શ્રી ગુરુએ એના પૂર્વભવો કરા. છેલ્લે ગધેડીનો ભવ કaો... આટલા સંક્ષેપ પછી આગળનો અધિકાર આવો છે –
'તે ભવમાં (ગધેડીના ભવમાં) નવકાર સાંભળીને તે પુણ્યથી તારી પુત્રી થઈ. થોડુંક કર્મ સાવશેષ હોઈ દુર્ગન્ધવાળી અને દુર્ભગા થઈ છે તે સાંભળીને તે પુત્રીને પણ જાતિસ્મરણ સાન થયું. પૂર્વભવ જોઈને તે ગુરુને કહે છે, હે ભગવન્! મને દુઃખોમાંથી ઉગારો !” ગુરુએ કહ્યું, “તું રોહિણી વ્રત કર.૭ વર્ષ ૭ મહિના સુધી રોહિણી નક્ષત્રમાં ઉપવાસ કરવો, શ્રીવાસુપૂજ્ય સ્વામીનું ધ્યાન ધરવું, દહેરાસર બંધાવવું.તપ પૂરો થાય એટલે ઉઘાપન કરવું. અશોકવૃક્ષ નીચે પ્રીવાસુપૂજ્ય સ્વામીનું રત્નમય બિંબ અશોક રોહિણીયુક્ત કરવું. આ તપના પ્રભાવે તે પછીના ભવમાં અશોક રાજાની પત્ની બનીને સિદ્ધ થશે. આ તપ કરવામાં મોટું સુખ થાય છે.'
પછી ગુરુએ આ બાબતમાં દષ્ટાન આપ્યું. એમાં સિંહસેન રાજાનો દુર્ગન્ધ નામનો પુત્ર અત્યંત દુર્ગન્ધી હતો. બઘાને અનિષ્ટ હતો. રાજાએ * શ્રી પદ્મપ્રભ સ્વામીને તેનું કર્મ પૂછ્યું. ભગવાને તેની પૂર્વભવ કહ્યો અને કર્મ
કહ્યું. પછીનો અધિકાર આવો છે – ' એ સાંભળીને કુમાર જાતિસ્મરણ પામ્યો. શ્રીજિનેશ્વરે રોહિણી તપનો ઉપદેશ આપ્યો. તેણે તપ કર્યો. તેથી સુગન્ધી બન્યો. શ્રીવાસુપૂજ્ય સ્વામીના શિષ્ય એવા ગુરુએ દુર્ગન્ધાને કહ્યું કે સિંહસેન રાજાના પુત્રની જેમ તું પણ
१. रोहिणीचरितमाह 'तद्भवेऽवसाने नमस्कारं श्रुत्वा तेन पुण्येन तव पुत्री जाता स्वल्पे सावशेषे कर्मणि दुर्भगा च जाता । तच्छ्रुत्वा सापि जातिं स्मृत्वा पूर्वभवं दृष्ट्वा गुरुं प्राह, भगवन् ! मां दुःखेभ्यो निस्तारय ।' गुरुः माह 'त्वं रोहिणीव्रतं कुरु, सप्तवर्षाणि सप्तमासान् यावत् रोहिणीनक्षत्रे उपवासः, वासुपूज्यध्यानं चैत्यकारापणं, पूर्णे तपस्युद्यापनं, अशोकवृक्षतले श्रीवासुपूज्यबिम्ब रलमयअशोकरोहिणीयुतं कार्य, एतत्तपोमहिना त्वमनन्तरभवे श्रीअशोकराजस्य पली भूत्वा सेत्स्यसि, एतत्तपःकरणे महत्सौख्यं स्यात् ।'
(उपदेशप्रासाद-स्तंभ २३, व्याख्यान ३३७, पृ. १३५) २. भगवन् ! केन कर्मणा कुमारस्य दुर्गंधत्वम् ?... इत्याकार्य कुमारो जातिस्मृति ललौ ।श्रीजिनेन
रोहिणीतप उपदिष्टम् । तेन तपः कृतम् । ततः सुगन्धत्वं जातम् । इति श्रीवासुपूज्यशिष्ये