Page Text
________________
અર્થ-કામ માટે શું કરવું ? ધર્મ જ ]
[ ૮૧
વળી, ઉપદેશ-તરંગિણીકારની દૃષ્ટિમાં' એવા શીર્ષક હેઠળ તમે જે લાંબું લાંબું કહ્યું છે તે પણ, મહાત્મન્ ! ભારે ખેદ સાથે કહેવું પડે છે કે કેટલું બધું અસંગત છે !
××× હવે અહીં વિચારવાનું એ છે કે સિંહગુફાવાસી મુનિ, સ્થૂલભદ્રજી પરત્વેના માત્સર્યના યોગે કોશા વેશ્યાને ત્યાં ચાતુર્માસ કરવા ગયા, ત્યાં એમની કેવી દશા થઈ ? તથા બ્રહ્મદત્ત ચક્રવર્તીએ પૂર્વના ચંડાલના ભવમાં નિયાણું કર્યું જેના પરિણામે ચક્રવર્તી થયા; પણ ધર્મની પ્રાપ્તિ દુર્લભ બની અને પરિણામે નરકમાં જવું પડયું. xxx પૃ. ૧૬૧
××× શૃંગારની ભાવનાથી કરેલ નિયાણાવાળા ધર્મનું પરિણામ બ્રહ્મદત્ત માટે શું આવ્યું, તે આ ઉપરથી જોઇ શકાય છે. ××× પૃ. ૧૬૪
××× વળી, ટીકાકારશ્રી લખે છે કે ‘હઠના વિષયમાં બાહુબલીની જેમ (મહાલાભ થાય).’ આટલું લખ્યા પછી તેમણે ઉપદેશમાળામો શ્લોક ટાંકતાં લખ્યું છે કે જો ધર્મ ગર્વ વગેરેથી થતો હોત, તો ખાહુબલીજીએ એક વર્ષ અણ્ણાહારીપણે શીત, તાપ, વાયુ વગેરે ત્રણે ઋતુનાં કષ્ટ સહન ન કર્યાં હોત. ××× પૃ. ૧૬૪
આવું બધું લખીને તમે એ દેખાડવાનો પ્રયાસ કર્યો છે કે ‘લજ્જા વગેરેથી કરાતાં ધર્મનો આવો મહાલાભ ! (અર્થાત્ વાસ્તવમાં જે મહાનુકસાનરૂપ છે તેવો મહાલાભ !) મળે છે.' સિંહગુફાવાસી મુનિ વગેરેને મળેલ ફળ જો તમને મહાલાભ તરીકે જ માન્ય હોત, તો તમારે આ ત્રણ દૃષ્ટાંતોનો આ રીતે ઉલ્લેખ કરવો ન પડત. પણ તમે કર્યો છે એ જણાવી આપે છે કે તમારા અભિપ્રાય પ્રમાણે, તેઓને મળેલ ફળ, એ જેને મહાલાભ કહેવાય અથવા અમાંપ ફળરૂપ કહેવાય તેવું નથી, પણ મહાનુકસાનરૂપ છે.
હવે આ અંગે વિચારણા કરીએ. અહીં લાતો ભયતો...' શ્લોકની વૃત્તિ ચાલી રહી છે. તેમાં લજ્જાથી, ભયથી વગેરેથી કરાયેલા ધર્મ દ્વારા મળતા અમેય ફળની વાત ચાલી રહી છે. એ અમેય ફળની વ્યાખ્યાકારે મહાલાભ તરીકે વ્યાખ્યા કરી છે. તેથી લજ્જાથી કરેલ ધર્મથી જો ઈષ્ટપ્રાપ્તિ રૂપ મહાલાભ મળવાની વાત હોય, તો અન્ય શૃંગા૨ વગેરેથી કરેલ ધર્મથી પણ ઈષ્ટ પ્રાપ્તિરૂપ મહાલાભ મળવાની વાત જ હોવી જોઈએ. પણ લજ્જાથી
| SR No. | 005882 |
| Book Title | Tattvavalokan Samiksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Kantilal Chhaganlal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 238 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |