________________
श्रीकुमारविहारशतकम्
जंभभेदी इंद्रोऽतर्मनसि तुंबुरोर्गंधर्वस्य गानकेलिं प्रत्यूहव्यूहं कलयति જ્ઞાનાતિા.
ભાવાર્થ - હે નાથ, કલ્યાણની પ્રશસ્તિરૂપ, મોક્ષ નગરના માર્ગ રૂપ, નેત્રોને કામણ રૂપ અને લક્ષ્મીને હઠથી હરણ કરવામાં તંત્ર તથા મંત્ર રૂપ એવું એક ચૈત્ય પૃથ્વી ઉપર છે.” આ પ્રમાણે ઈ. પોતાની સભામાં દેવતાઓની પાસેથી જે કુમારવિહાર ચૈત્યનું સ્વરૂપ સાંભળી ત્યાં ચાલતી તુંબરૂ ગંધર્વની મધુર ગાયનકલાને પણ તેની અંદર . અંતરાયના સમૂહ રૂપ જાણે છે. ૭પ
વિશેષાર્થ - ઈંદ્ર જ્યારે પોતાની સભામાં બેસી તુંબરૂ ગાંધર્વની મધુર ગાયન કલા સાંભળે છે, તે વખતે દેવતાઓ તેની આગળ કુમારવિહાર ચૈત્યની આ પ્રમાણે પ્રશંસા કરે છે – “હે સ્વામી, પૃથ્વી ઉપર કુમારવિહાર નામે એક એવું ચૈત્ય છે કે, તે કલ્યાણની પ્રશસ્તિ (પ્રશંસાપત્ર) રૂપ છે, મોક્ષમાર્ગમાં જવાનો માર્ગ છે, નેત્રોનું કામણ છે, અને લક્ષ્મીને બલાત્કારે હરણ કરવાનો મંત્ર તંત્ર છે. આ પ્રશંસા સાંભળી ઈંદ્ર એટલો બધો તે સાંભળવાને ઈંતેજાર થાય છે કે, તેને પછી તુંબરૂ ગાંધર્વનું મધુર ગાયન તેમાં અંતરાય રૂપ થઈ પડે છે. ઉપ
तांस्तान् दृश्यावतंसांस्तुहिनगिरिकुबेराद्रिहेमाचलादीन् . भूयो भूयोऽवलोक्य प्रशममुपययौ कौतुकं चेत्तदास्व । नो चेत्कांचिद्विभूषां कुरु हृदयहरी तां व्रजामो धरित्रीमित्थं स्वां स्वां पुरंध्रीमभिदधति मुहुर्यत्र यात्रासु देवाः ॥६॥
अवचूर्णिः- दृश्यावतंसान् दर्शनीयपदार्थेष्ववतंसान् मुकुटसमान्