________________
ચૈત્યવન મહાભાષ્ય
પૂર્વપક્ષ – આ બે ગાથા ગણધરકૃત નથી. આથી આ બે ગાથાનું વ્યાખ્યાન ન કરવું જોઈએ.
ઉત્તરપક્ષ – પૂર્વમહાપુરુષોએ આચરેલું પ્રમાણભૂત હોવાથી આ બે ગાથાઓનું વ્યાખ્યાન કર્યું છે. (૭૭૧)
सुत्ताऽ भणियं ति न संगयं ति एयं न जुज्जए वोत्तुं । सब्भावबुद्धिजणगं, सव्वं सुत्ते भणियमेव ॥७७२॥ सूत्राऽभणितमिति न संगतमित्येतद् न युज्यते वक्तुम् । सद्भावबुद्धिजनकं सर्वं सूत्रे भणितमेव ।।७७२।।
સૂત્રમાં કહેલું ન હોવાથી અસંગત છે એમ કહેવું યોગ્ય નથી. કેમ કે સદ્ભાવવાળી બુદ્ધિને ઉત્પન્ન કરનારું બધું સૂત્રમાં કહેલું જ છે. (૭૭૨)
वड्डइ विसुद्धभावो भवियाणमिमेण गाहजुयलेण । अणुहवसिद्ध एयं, भावपहाणाण भव्वाणं ॥७७३॥ . वर्धते विशुद्धभावो भव्यानामनेन गाथायुगलेन । अनुभवसिद्धमेतद् भावप्रधानानां भव्यानाम् ।।७७३।।
ભવ્યજીવોને વિશુદ્ધભાવ આ બે ગાથાઓથી વધે છે. આ હકીકત ભાવની પ્રધાનતાવાળા ભવ્યજીવોને અનુભવથી સિદ્ધ થયેલી છે. (૭૭૩)
थुइ-थोत्त-चित्तपमुहं, गुणकरमन्नं पि संमयं जह वा। एवं पि तहा नेयं, मज्झत्थमणेहिं विउसेहिं ॥७७४॥ स्तुति-स्तोत्र-चित्रप्रमुखं गुणकरमन्यदपि संमतं यथा वा । एतदपि तथा ज्ञेयं मध्यस्थमनोभिर्विद्वद्भिः ।।७७४।।
જેવી રીતે લાભ કરનાર વિવિધ સ્તુતિ-સ્તોત્રો વગેરે બીજું પણ સંમત છે, તેવી જ રીતે મધ્યસ્થમનવાળા વિદ્વાનોએ આ બે ગાથાઓને પણ સંમત જાણવી જોઈએ. (૭૭૪)
૩૧૩
