________________
ચિત્યવર્દન મહાભાષ્ય
% 3D
(आवश्यकसूनियुक्तिगाथा- १५११) • ખાંસી, છીંક, બગાસામાં મુખમાંથી નીકળેલો અતિશય ઉષ્ણ પવન બહાર રહેલા પવનનો શસ્ત્ર ન થાય, મચ્છર વગેરે જીવો ખાંસી અને છીંકથી ઉત્પન્ન થયેલા પવન અને સળેખમથી મરી ન જાય અને બગાસા વખતે મુખમાં પ્રવેશ ન કરે એ માટે મુખે હાથ (હાથમાં રહેલી મુહપત્તિ) રાખે.
પૂર્વપક્ષ – ખાંસી વગેરેને રોકી દે તો આ વિરાધના ન થાય. उत्त२५क्ष:- ५iसी वगेरेने वाम २१समावि थाय. (४33) खासियमाई पयडा, उड्डुइयं वायनिग्गमुग्गारो। वायनिसग्गो पवणस्स निग्गमो जो अवाणेण ॥४३४॥ कासितादयः प्रकटाः ‘उडुइयं' (उद्धृतम्) वातनिर्गम उद्गारः । वातनिसर्गः पवनस्य निर्गमा योऽपानेन ।।४३४।।
मासित माहिश होनो अर्थ स्पष्ट छ. उड्डअ = मो351२ . वायनिसग्ग (वातनिसर्गः) भेटले २५ान ॥२॥ वायुनु छूटj, अर्थात् वाट थवी. (४३४) . भमली पित्तुदयाओ, भमंतमहिदंसणं निवडणं च।
एवं तु पित्तमुच्छा, वि वेयणत्तं भमणरहियं ॥४३५॥
भ्रमरी पित्तोदयाद् भ्रमद्महिदर्शनं निपतनं च । .. एवं तु पित्तमूर्छाऽपि वेदनत्वं(वेपनत्वं)भ्रमणरहितम् ।। ४३५।।
ममती भेटले. पित्तन॥ यथा (= पित्त थqाथी) 455२ माqqL. 45२ भावे એટલે પૃથ્વી ભમતી દેખાય અને શરીર નીચે પડી જાય. એ પ્રમાણે પિત્તમૂર્છામાં–પિત્તથી યંતી મૂચ્છમાં શરીરનું કંપન થાય છે, પણ ચક્કર ન હોય. (૪૩૫)
एसु वि जिणेहि जयणा, उवइट्ठाऽणत्थवारणनिमित्तं । कायव्येसा विहिणा, इमेण सिद्धंतभणिएण ॥४३६॥ एष्वपि जिनैर्यतना उपदिष्टाऽनर्थवारणनिमित्तम् । कर्तव्यैषा विधिना अनेन सिद्धान्तभणितेन ।।४३६।। .
૧૯૧
