________________
ચૈત્યવદન મહાભાષ્ય
१. चिंचइयं मण्डितम्-हैमव्याकरणे मण्डेश्चिञ्च-चिञ्चअ-चिञ्चिल्ल-रीड-सिडिक्काः ।।८-४-११५।। .'
પછી ઉભો રહીને હર્ષના કારણે થયેલા રોમાંચથી સુશોભિત શરીરવાળો તે દૃષ્ટિને પ્રતિમા ઉપર સ્થિર કરીને “અરિહંત ચેઈઆણ’ સૂત્ર કહે. (૩૯૧).
“अरिहंतचेइयाणं करेमि 'काउस्सग्गं वंदणवत्तियाए” इत्यादि सूत्रम् ।।
पूर्णमूलम्-अरिहंतचेइयाणं करेमि काउस्सग्गं, वंदणवत्तियाए, पूअणवत्तिआए, सक्कारवत्तियाए, सम्माणवत्तियाए, बोहिलाभवत्तियाए निरुवसग्गवत्तियाए, सद्धाए, मेहाए, धिईए, धारणाए, अणुप्पेहाए वड्डमाणीए ठामि काउसगं॥
___२. “कायः शरीरम्, तस्य उत्सर्गः- कृताऽऽकारस्य स्थान-मौन-ध्यानक्रियाव्यतिरेकेण क्रियान्तराध्यासमधिकृत्य परित्याग इत्यर्थः”- आवश्यकवृत्तौ (पृ० ७८७)
एत्थ पुण वक्कछक्कं, महापयाइं हवंति अटेव। आलावा चोयालीस होति इमिणां विहाणेणे ।।३९२॥ अत्र पुनर्वाक्यषट्कं महापदानि भवन्ति अष्टैव। आलापाश्चतुश्चत्वारिंशद् भवन्त्यनेन विधानेन ।।३९२।।
અરિહંત એઈઆણે ઈત્યાદિ સૂત્રમાં છ વાક્યો, આઠ સંપદા, ચુંમાલીસ આલાવા આ રીતે ( નીચેની ગાથાઓમાં કહેવાશે તે રીતે) थाय छ. (3८२)
अब्भुवगमो निमित्तं, हेऊ एगवयणंत आगारा। बहुवयणता य तहा, उस्सग्गपमाणवक्काई ॥३९३॥ अभ्युपगमो निमित्तं हेतुरेकवचनान्ता आकाराः । बहुवचनान्ताश्च तथा उत्सर्गप्रमाणवाक्यानि ।।३९३।। .
અભ્યપગમ, નિમિત્ત, હેતુ, એક વચનાંત આગારો, બહુવચનાંત આગારો અને કાયોત્સર્ગ પ્રમાણ એમ છ વાક્યો છે.
विशेषार्थ:- 'अरिहंत चेइआणं करेमि काउस्सग्गं' में मान्युपम
१७४