________________
તા. ૨૫-૭-૯૪, સોમવાર,
અનંત ઉપકારી, અનંત જ્ઞાની શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માઓ માર્ગાનુસારી વ્યવસ્થાથી આરંભીને ઉત્તમ મુનિજીવન સુધીના આચારનો બોધ કરાવવા આ ધર્મતીર્થની સ્થાપના કરે છે. આધુનિક વિકાસના નામથી વિવિધ ક્ષેત્રે હિંસાની જાળ અને ભરપૂર નાસ્તિકતા પોષાઈ રહી છે, તેવાની ભૂલથી પણ અનુમોદના કરી શકાય નહિ.ઃ
શાસ્ત્રો નીચલા સ્તરની ભૂમિકાથી માંડીને ઉત્તમ ભૂમિકા સુધીના આચારનો બોધ કરાવે છે. તેમાં પ્રાથમિક ભૂમિકારૂપે માર્ગાનુસારિતાના ૩૫ ગુણો આવે છે, જેમાં એક ગુણ શિષ્ટાચાર પ્રશંસા છે.
માર્ગાનુસારી જીવનો સ્વભાવ એવો હોય કે જે લોકમાં ઉત્તમ અને ઉચિત્ત પ્રવૃત્તિ હોય તેની જ પ્રશંસા કરે, અનુમોદના કરે. પશુમાં તો વાણીનો વિકાસ જ નથી, જ્યારે આપણને મનુષ્યભવમાં વાણીની શક્તિનો સદુપયોગ કરતાં આવડે તો વાણી દ્વારા ઘણું પુણ્ય બાંધી શકીએ. જો સારાની પ્રશંસા કરતાં આવડે તો આપણે આપણી આજુબાજુમાં કે સમાજમાં સારાને પ્રોત્સાહન આપી શકીએ, અને જો વાણી યોગ્ય રીતે વાપરતાં ન આવડે તો ખોટાની પ્રશંસાથી ખોટાને અનુમોદન અને પ્રોત્સાહન આપીએ. આમ, વાણી દ્વારા પુણ્ય પણ બંધાય અને વાણી દ્વારા પાપ પણ બંધાય; ખોટી પ્રશંસાથી લેવાદેવા વગર અસંખ્ય પાપો બંધાય છે. તેથી જ જીવનમાં ખોટાની પ્રશંસા ન કરો અને સારાની પ્રશંસા કરો, તેના દ્વારા અઢળક પુણ્ય બાંધી શકશો. સારાની જ પ્રશંસા હોય, ખરાબની નહીં અને જરૂર પડે ખોટાની તો ટીકા-ટિપ્પણ પણ કરવી જોઈએ. આ માર્ગાનુસારીનો ગુણ સમજાઈ જાય તો જૈનધર્મની અપેક્ષાએ, પ્રશંસા કરવા લાયક અને પ્રશંસા નહીં કરવા લાયક બધું જ સ્પષ્ટ સમજાઈ જાય.
૪૦.
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”