Lokottar Dandharm Anukampa

SR No.: 005875
Original Sutra Author: N/A
Author: Yugbhushanvijay
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2003
Total Pages: 290
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 176

તાકા આવી શકે. આથી ભારે મૂલ્ય સાંભળીને બ્રાહ્મણને પણ થયું કે આટલું ધન મળે તો મારું જનારાનું દળદર ફીટી જાય, અને કુશળ દરજી પણ તેને બીજું અડધું વસ્ત્ર લઈ આવે તો સાંધ્યા પછી અડધા પૈસા આપવાની ઓફર કરે છે. આથી બ્રાહ્મણ પ્રભુ પાસે બાકીનું વસ્ત્ર લેવા પાછો જાય છે, પણ સ્વભાવે ખાનદાન હોવાથી માંગી શકતો નથી. તેથી તે પ્રભુની પાછળ પાછળ વિહારમાં ફર્યા કરે છે, ને મનમાં વિચારે છે કે પ્રભુએ તો રાજપાટ સર્વસ્વ છોડ્યું તો કપડાનો શું મોહ હોય? તેથી પવન આવે અને નિર્લેપ એવા પ્રભુના દેહ પરથી વસ્ત્ર પડે તો હું લઈ લઈશ. ભલે તે બ્રાહ્મણ દરિદ્રતાનો અવતાર છે પણ ખાનદાન છે તેથી માંગતો નથી. આમ, પાછળ પાછળ ફરતાં બાર મહિના વીતી જાય છે, છતાં સંકોચથી પ્રભુ પાસે માંગતો નથી, વળી ખભેથી સરકાવી લઈ ચોરી કરવાની પણ દાનત નથી.
સભા - માંગે એટલે ખાનદાની ઘટી જાય? સાહેબજી:- ફરી ફરી માંગવાની તેને શરમ આવે છે તે જ તેની લાયકાત છે.
આ બ્રાહ્મણ પણ મહાસાધક પ્રભુ સાથે ફરતો હોવાથી તેને અંતઃકરણમાં ત્યાગના ગુણોનું બહુમાન જાગ્યું છે, અને તે બોધિબીજ પામી ગયો છે અને આગળ સમકિત પણ પામી ગયો છે. પ્રભુએ પણ આ જીવની લાયકાત જાણીને જ અપવાદરૂપે વસ્ત્રનું દાન આપેલું. આ અપવાદ પણ વાજબી છે, પણ આ રાજમાર્ગ નથી. અપવાદિક અનુકંપાદાનનું બીજું દૃષ્ટાંત ઃ
. બીજા ઉદાહરણમાં પ્રભુએ કરેલ અપવાદિક વસ્ત્રદાનનો દાખલો લઈને ભગવાન મહાવીરના સાતમા પટ્ટધર આર્યસુહસ્તિસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ ભિખારીને સાધુની ભિક્ષામાંથી ભોજનનું અનુકંપાદાન કર્યું છે. આ આર્યસુહસ્તિસૂરિ મહારાજા આર્યસ્થૂલભદ્રસ્વામીના બે મહાપ્રભાવક પટ્ટધર શિષ્યોમાંના એક છે અને દશપૂર્વધર શ્રુતકેવલી છે. 1. એક વખત ભયંકર દુષ્કાળ સમયે લોકોને ખાવાના સાંસા છે. તે છતાં તે કાળમાં શ્રાવકોની ઉત્તમ ભક્તિ હોવાથી આવા ભયંકર દુષ્કાળમાં પણ શ્રાવકો સાધુઓને આગ્રહ કરી કરી સુપાત્રદાન માટે ઘરે લઈ જાય છે. તમે તો સુકાળમાં પણ સાધુઓને આગ્રહ કરી ઘરે લઈ જાઓ તે શંકાસ્પદ છે. હવે એક શ્રેષ્ઠી શ્રાવક જયારે સાધુને - ગોચરી માટે પોતાના ઘરે લઈ ગયો, ત્યારે એક ભિખારી તે શ્રાવકના ઘરની બહાર
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
૧૬