________________
સીધો છે. ભલે, માઇકને હાથ નથી લગાડતા, પણ તેમાં બોલવાની પ્રવૃત્તિથી જીવો મરે જ છે. આ તો કોઈ સાધુ કાલે એમ પણ કહેશે કે મને આ ભાઇએ પકડીને ગાડીમાં બેસાડી દીધો અને ડ્રાઇવરે ગાડી ચલાવી, મેં તો કાંઈ જ નથી કર્યું. અહીં પણ મોટર દ્વારા થતી હિંસા સાધુને લાગવાની જ છે. કોઈ કહે કે આમાં કરાવણનો દોષ છે, કરણનો દોષ નથી, પરંતુ શાસ્ત્રમાં કરાવણની ક્યાંય આવી વ્યાખ્યા નથી. ભલે બીજાએ ગાડી ચલાવી, પણ મોટર દ્વારા જે હિંસા થાય તે તેમાં બેસનારને કરણરૂપે લાગે જ.
ઘણા એમ માને છે કે અમે ગાડીમાં જઈએ તેના કરતા બસમાં જઈએ તો પાપ ન લાગે. કારણ બસ તો આમ પણ જવાની જ છે. અમારા નિમિત્તે જાય તો જ અમને પાપ લાગે, પણ બસ ચલાવે છે કોના માટે? પૈસા આપીને બેસે એ બધાની ભાગીદારી થાય, વળી જો અકસ્માત થાય ને પાંચ મરી જાય તો તેનું પાપ પણ બધાને જ લાગશે.
સભા:- માઇકના લાભ તો વિચારવા જ પડે ને?
સાહેબજી :- જેણે જાહેરમાં પહેલી પાળ તોડી તેને, માઇક વાપરવાથી સાધુસંસ્થામાં તેની પરંપરાથી જેટલાં અનિષ્ટો ઊભાં થાય તેનું પણ પાપ, પોતે શિથિલાચારનો પ્રારંભ કરાવનાર હોવાથી લાગશે. સાધુજીવનમાં પરંપરાએ કેટલાયે દોષ આવશે. કારણ માઈક પાછળ બીજું બધું સીરીયલમાં તૈયાર જ છે. માઇક પછી કેસેટ, ટી.વી. વિડિયો, પંખો, ફ્રીઝ, ફોન કશું જ બાકી નહિ રહે. બધામાં તમે લાભ બતાવશો પણ આ બધાને કારણે સાધુજીવનનો અહિંસક આચારમાર્ગ તૂટી જશે.
સભા:- માઈક વગર બોલે તેમાં હિંસા નથી? - સાહેબજી - તીર્થકર પણ બોલે તો હિંસા થાય છે. અમારે પણ વાઉકાયની હિંસા થાય છે. જીવવા માટે શ્વાસ લેવો પડે છે તે હિંસા અનિવાર્ય છે. અરે ! હાથે હલાવવો ને વિહાર કરવો બધામાં હિંસા છે. છતાં પણ પ્રભુએ સંયમની રક્ષા માટે વિહાર કરવાનું કહ્યું. પરંતુ અગ્નિકાય, પૃથ્વીકાય, અકાય, વનસ્પતિકાય આદિ જીવોની નિવાર્ય હિંસા અમારે કરવાની નથી. અને આ હિંસા કરીને લાભ મેળવતાં મોટું નુકસાન પલ્લે પડશે. લાખનું નુકસાન થાય અને પાંચ હજારનો લાભ થાય તે કેવું ગણાય?
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
૧૪૯