________________
હોય તો રોકડા પૈસા પણ અપાય. કારણ કે છતી શક્તિએ અનુકંપા ન કરો તો અંતરાય બંધાય. કોઈનું દુઃખ દૂર કરી શકવાની સાધનસામગ્રી હોવા છતાં ક્યાં પંચાતમાં પડવું એમ માનીને દુ:ખીને ન આપો તો ચોક્કસ અંતરાય બંધાય. તે વખતે એમ પણ ન વિચારાય કે આ ભિખારીને રોકડા પૈસા આપીશ તો તેનાથી તે પાપ કરશે. જેવી રીતે શાક ખરીદતાં તમે એવો વિચાર નથી કરતા કે આ પૈસાથી શાકવાળો દારૂ પીશે, પાપો કરશે. ડ્રાઇવરને પણ પગાર આપો છો ત્યારે તમને સગવડતા મળે છે તેથી અનેક પાપના સાધનરૂપ પૈસા આપવા તૈયાર છો, ત્યાં તમને વાયાવાયા થતું પાપ દેખાતું નથી. આ સભા:- એ લોકો મહેનત કરીને પગાર લે છે.
સાહેબજી:- તેથી જ ત્યાં તમારા પર પાપની જવાબદારી વધારે આવે. કારણ કે તમને સગવડતા પૂરી પાડવા તેઓ મહેનત કરે છે, જેના વળતરરૂપે તમે પગાર આપો છો, જે પગારમાંથી અનેક પાપો થાય છે. જ્યારે ભિખારીને તો તમે વગર સ્વાર્થે દયાબુદ્ધિથી પૈસા આપો છો, નહીં કે તમારી સગવડતા ખાતર. વળી તમે મહેનતના વળતરરૂપે પગાર આપીને પગારથી થતાં પાપોમાંથી છટકી જવા માંગો છો. પણ તે બરાબર નથી. દા.ત. કોઈ બદમાશ હોય અને સ્મગ્લીંગ કરીને માલ લાવ્યો હોય તે વખતે તે મહેનત કરીને લાવ્યો છે અને સસ્તા ભાવે મળે છે એમ - વિચારી તમે માલ લઈ લો અને કદાચ પછી સરકારને ખબર પડે, ને તે માલ સાથે પકડાય, ને તમને પણ પકડી જાય, ત્યારે એમ ન જ કહેવાય કે એ ભાઇ તો મહેનત કરીને લાવ્યો હતો તેથી જ મેં વળતર ચૂકવીને લીધું. તેવી રીતે અહીં તમને ખબર છે કે ડ્રાઇવર આ પૈસાથી રાત્રિભોજન કરશે કે દારૂ પીશે, છતાં તમારી સગવડતા એની મહેનત દ્વારા સચવાય છે માટે તમે વળતરરૂપે તેને પાપનું સાધન પૂરું પાડવા તૈયાર છો. આમ, આવા કરણ-કરાવણના પાપથી તમે સંસારમાં ઘેરાયેલા જ છો. આસંપાપ તો તમારે સતત ચાલુ જ છે. જયારે ભિખારીને અનુકંપાદાન આપતી વખતે નિઃસ્વાર્થ પરોપકાર કે આત્મકલ્યાણની ભાવનાથી અવશ્ય પુણ્યબંધ થશે.
સભા:- ભિખારીઓના ધંધા ચાલે છે.
સાહેબજી:- આ જમાનામાં બધsophistification આવી ગયું છે. બદમાશો બધું જ કરે છે. પણ તમે તમારા આવા વિચાર રાખશો તો સાચા માણસ પણ ભૂખ્યા મરી જશે. તમારી વાતમાં અમુક ટકા તથ્ય છે, પણ સંપૂર્ણ સત્ય નથી. અત્યારે
-
-
-
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
૧૧૧