Page Text
________________
પણ રહેતાં. શ્રાવકને જ્યારે પણ ધર્મ આરાધના કરવાનું મન થાય, ત્યારે પૌષધ કરી પોતાની પોષધશાળામાં આરાધના કરતા અને મહાત્મા પણ પધારે તો વસતિદાન દ્વારા આરાધના કરાવવામાં નિમિત્ત બનતા. તમારે તો અત્યારે સંઘમાંથી ફાળો ઉઘરાવીને ઉપાશ્રયો બનાવવાના હોય છે. પરંતુ વ્યક્તિગત કે સામૂહિક ઉપાશ્રય બંધાવતાં આરંભ-સમારંભ તો થાય જ. પાયો ખોદતાં જ ત્રસ જીવો અબજોની સંખ્યામાં મરશે. એકેન્દ્રિય જીવો પણ અનંતા મરશે. તમે બંગલો બંધાવો છો, તે પાપપ્રવૃત્તિ જ છે. તેથી જ શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે, સારા ધર્માત્મા શ્રાવકોએ તૈયા૨ મકાનમાં જ રહેવું, જાતે બાંધકામ ન કરાવવું. બાંધકામને કર્માદાન સ્વરૂપ આરંભસમારંભની પ્રવૃત્તિ કહીએ છીએ; કેમ કે તેનાથી વધારે પાપ બંધાય છે. પરંતુ ઉપાશ્રય બંધાવ્યા પછી તેમાં ઘણી આરાધના થશે, મહાત્માઓ રત્નત્રયીની ઉત્તમ આરાધના કરશે, કરાવશે; બીજા પણ નવા જીવો અહીં આવીને ધર્મ પામશે, જેથી હિંસક પ્રવૃત્તિ ઘટાડી અહિંસા આદિના આદર્શો પોતાનાં જીવનમાં લાવશે. જગતને સારી પ્રેરણા અને ઉપદેશ આ ઉપાશ્રયમાંથી મળશે. ઉપાશ્રયો વગર ઘેર બેઠાં અહિંસાની સત્પ્રેરણા નથી જ મળવાની. તેથી સદ્ગુણો પ્રાપ્ત કરવાનું આ મોટું કારણ છે. વિશ્વમાં અહિંસાને ફેલાવવાનાં-સ્થાપિત કરવાનાં આ જ કેન્દ્રસ્થાનો છે. આમ, પરંપરારૂપે ઉપાશ્રય અસંખ્ય જીવોને સુખશાંતિનું સાધન બનશે. જૈનઅનુકંપાની વ્યાખ્યા પ્રમાણે “થોડાને અશાંતિ અને ઘણાને શાંતિ''ના માળખામાં આ કાર્ય બંધબેસતું છે. અમને ઉપાશ્રયો બનાવડાવવાનો મોહ નથી, પણ તમે જ વિચારો કે આવાં ધર્મસ્થાનકો ન હોય તો જગતમાં અહિંસા ન જ ફેલાય. અહિંસા અને સદ્ગુણો ફેલાવવાના પરમ સાધનરૂપ આ સ્થાનો છે. મુંબઇ જેવા શહેરમાં જો એક પણ દેરાસર-ઉપાશ્રય ન હોય તો તમારા બધાની પરિસ્થિતિ કેવી થાય ? ધર્મ આ બધાં ધર્મસ્થાનકો દ્વારા જ ટકે છે. નવો બોધ, નવું સિંચન, ઉપદેશ, પ્રેરણા આના દ્વારા જ મળે છે અને લોકમાં ધર્મક્રિયાઓ તેમજ ધર્મભાવ વધે છે.
ધર્મસ્થાનકોના નિર્માણમાં જે અલ્પ જીવોની હિંસા થાય છે તે જીવો અનુકંપાપાત્ર છે, ઉપેક્ષાપાત્ર નથી :
અહીં ધર્મસ્થાનક નિર્માણમાં જે જીવોની હિંસા થાય છે તે જીવો અનુકંપાનો વિષય છે. પરમાત્મા સુપાત્ર છે અને સાધુ પણ સુપાત્ર છે, પણ સુપાત્રની ભક્તિના અવસરે મરતા જીવો કાંઈ સુપાત્ર નથી, ત્યાં તો અનુકંપા જ છે. અહીં સવાલ એ લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
૯
| SR No. | 005875 |
| Book Title | Lokottar Dandharm Anukampa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yugbhushanvijay |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 290 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |