________________
શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-અઢારમો પ્રકાશ ૧૫૪
તથા—
न शूलचापचक्रादि- शस्त्राङ्ककरपल्लवः । नाङ्गनाकमनीयाङ्ग-परिष्वङ्गपरायणः ॥३॥
કઠોરોક્તિ સ્તવ
૩) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ——
હે વિશ્વવંદ્ય ! શૂવાવવાવિજ્ઞસ્ત્રાદુર્૫ાવ: ન-આપના હાથમાં ત્રિશૂલ, ધનુષ્ય, ચક્ર વગેરે શસ્ત્રો હોતાં નથી. અનામનીયાદ્રવિડપાયા: ન આપ કામિનીની કમનીય કાયાનું આલિંગન કરવામાં આસક્ત નથી.
દેવોના હાથો રૂપ 'પલ્લવો ત્રિશૂલ, ધનુષ્ય અને ચક્ર વગેરેના ચિહ્નવાળા કરાયેલા હોય છે, અર્થાત્ દેવોના હાથમાં ત્રિશૂલ, ધનુષ્ય અને ચક્ર વગેરે શસ્ત્રો હોય છે. જેમ કે—શિવના (=મહાદેવના) હાથમાં ત્રિશૂલ અને ધનુષ્ય છે. વિષ્ણુના હાથમાં ધનુષ્ય અને ચક્ર છે. કાર્તિકકુમારના હાથમાં શક્તિ નામનું અસ્ત્ર છે. ગણપતિનું ફરસી (=કુહાડી) અસ્ત્ર છે. આપના તો હાથ રૂપ પલ્લવો રેખારૂપ જ ધનુષ્ય અને ચક્ર વગેરેના ચિહ્નવાળા છે, નહિ કે બીજા શસ્ત્રોના ચિહ્નવાળા, અર્થાત્ આપના હાથમાં ધનુષ્ય અને ચક્ર વગેરેના આકારની રેખાઓ છે, પણ શસ્ત્રો નથી.
તથા તે દેવો કમનીય કામિનીના મનોહર શરીરના આલિંગનથી પ્રિય થનારા છે. તે આ પ્રમાણે- મહાદેવ ગંગા અને ગૌરીથી, બ્રહ્મા ગાયત્રી અને સાવિત્રીથી, કૃષ્ણ રાધા અને રૂક્મિણીથી સદા આલિંગન કરાયેલો જ બેસી રહે છે કે આરામ કરે છે. આપે તો સ્વપ્નમાં પણ સુંદર સ્ત્રીજનનો સ્પર્શ કર્યો નથી. (૩)
તથા—
न गर्हणीयचरित - प्रकम्पितमहाजनः ।
न प्रकोपप्रसादादि - विडम्बितनरामरः ॥४॥
૪) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ—
૧. પવિ= નવું પાંદડું કે કુંપળ. રૌ વ પાવૌ=રપત્નવી, મૂર્ત્તિતૌ પત્ત્તવો યેલું તે अङ्कितकरपल्लवाः ।
૨. પરશીતિત=સ્પર્શ.