________________
શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-દશમો પ્રકાશ
૯૬
અદ્ભુત સત્વ
મારાથી પણ ચઢિયાતો કરી દીધો.
| ઉત્તરપક્ષ : જેમ સર્પમણિથી સર્પ ક્યારેય ચઢિયાતો નથી, તેમ કલિકાલ આપનાથી ચઢિયાતો નથી.
પૂર્વપક્ષ : તો પછી તે કલિકાળની આટલી પ્રશંસા કેમ કરી ?
ઉત્તરપક્ષ : કલિકાળમાં આપના દર્શનનો મને લાભ મળ્યો, આથી તે મારો ઉપકારી છે, કલિકાળ નિર્ગુણ હોવા છતાં મારો ઉપકારી છે એટલા માટે જ મેં એની પ્રશંસા કરી. જો હું કલિકાળની પ્રશંસા ન કરું તો હું કૃતઘ્ન બને.
જે કારણથી કલિકાળનો પક્ષપાત કર્યો તે કારણને વિચારવામાં આવે તો સ્તુતિકારને પરમાર્થથી ભગવાનના ગુણોનો જ પક્ષપાત છે. આથી આ યોગ્ય છે.
અથવા આ શ્લોકનો અર્થ આ પ્રમાણે છે–જેમ સર્પ વિષયુક્ત હોવા છતાં પોતાના મસ્તકે રહેલા વિષદોષનો નિગ્રહ કરનારા મણિથી જ શોભ્યો, તેમ કલિકાળ બહુદોષવાળો હોવા છતાં દોષરૂપમલિનતાથી તદ્દન મુક્ત આપનાંથી જ=આપના કારણે જ શોભ્યો. (૮)
दशमप्रकाशः કલિકાળ જગતને પ્રતિકૂળ છે, આમ છતાં પ્રભુનું દર્શન આપવાથી અનુકૂળ છે. આવા કલિકાળની પ્રશંસા કરીને “અદ્ભુતસ્તવ” નો પ્રારંભ કરતા સ્તુતિકાર કહે છે–
मटासत्तेस्त्वत्प्रसादस्त्वत्प्रसादादियं पुनः ।
इत्यन्योन्याश्रयं भिन्धि, प्रसीद भगवन्मयि ॥१॥ ૧) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ બાવન-હે ભગવાન !, મત્ર મારી પ્રસન્નતાથી, વસ્ત્રાદ્રિ આપનો પ્રસાદ મહેરબાની થાય, પુન:-અને, રૂઠ્ય-આ મારી પ્રસન્નતા), વસદ્ધિાઆપના પ્રસાદથી થાય, રૂતિ-આ પ્રમાણે, સચોચાર્ય-અન્યોન્યાશ્રયને, મિથિભેદી નાંખો, -મારા ઉપર, સી-પ્રસન્ન બનો.
પરમ ઐશ્વર્યથી યુક્ત હે ભગવન્! જેનાથી આલોકનું અલ્પમાત્ર પણ ફળ
