Page Text
________________
યોગદષ્ટિ સમુચ્ચય પુણ્યવાળા પૂર્વભવની આરાધના લઈને આવેલા જીવો ઊંચા કુળમાં જન્મે છે. ઊંચા ભોગ-સુખોને ભોગવીને વૈરાગ્ય પામીને દીક્ષા લે છે. ત્યાં પણ ઊંચી આરાધનાથી મંત્રતંત્રાદિ અનેક શક્તિઓ પેદા થાય છે અને પુણ્યાઈના કારણે માન-પાન, ઐશ્વર્ય આદિ ઘણા આદર-સત્કારને પામે છે. પેલા દરિદ્રી ભવાભિનંદી જીવોને ધર્મગુરુનો ભેટો થાય છે. ભવિષ્યમાં તાત્ત્વિક ધર્મ પમાડવાની બુદ્ધિથી, ગુરુમહારાજ ધર્મનાં ફલ-મહિમા દેખાડીને પણ તેની પાસે ધર્મ કરાવે છે; ત્યારે તે ભવાભિનંદી જીવ ગુરુમહારાજના પુણ્યથી (કથામાં પેલા છોકરાને જે એક સળી મળી હતી તેના જેવું આ છે.) અંજાઇને આવું પુણ્ય શી રીતે મળે? ક્યાં મળે? એમ પૂછે છે. ગુરુમહારાજ તેને સામે પૂછે છે કે તારે પુણ્યનું શું કામ છે? ત્યારે તે કહે છે કે મારે મારા ભોગસુખની ઇચ્છાની તૃપ્તિ કરવી છે, તે ભોગ-સુખ દ્વારા થાય અને તે મેળવવા માટે પુણ્યાઇ જોઇએ છે. ત્યારે ગુરુમહારાજ કહે છે કે ભોગસુખથી, ભોગની ઇચ્છાની તૃપ્તિ કદી નહિ થાય. તેના કરતાં હું તને એક ઉપાય બતાવું કે તને મૂળમાંથી એ ઇચ્છા જ ન થાય. એ માટે તું રત્નત્રયીરૂપત્રિફળાનો પ્રયોગ કર. સાતેક ભવમાં જ તને પુદ્ગલના ભોગસુખની ઇચ્છા જ મૂળમાંથી નાબૂદ થશે અને અવ્યાબાધ સુખ મળશે. ત્યારે તે ભવાભિનંદી જીવ ઘસીને ના પાડે છે કે મારે મોક્ષનું અવ્યાબાધ સુખ જોઇતું નથી; કારણકે ત્યાં ભોગસુખ જ નથી તેમજ તેની ઇચ્છાનું સુખ પણ નથી. તો પછી ત્યાં આનંદ શો? મારે તો પુદ્ગલનાં ભોગસુખ જ જોઇએ છે. એ તમારી મંત્રશક્તિથી આપી શકાતાં હોય તો આપો. અમારે રત્નત્રયીનું કાંઈ જ કામ નથી: - મિથ્યાત્વરૂપી જાદુગર જીવને કચરા જેવા ભોગસુખમાં આ પ્રમાણે આસક્તિ કરાવીને તેની પાસે હિંસા આદિ અશુભપ્રવૃત્તિ કરાવે છે અને પાપકર્મરૂપી ધૂળથી આત્માને મલિન કરે છે. અલ્પબુદ્ધિવાળા આ જીવો કર્મભૂમિમાં ધર્મની સામગ્રીવાળો મનુષ્ય જન્મ પામીને પણ સત્કાર્યરૂપ ખેતી કરીને ધર્મના બીજનું વાવેતર કરતા નથી. માછીમારે જાળની અંદર કાંટામાં ભરાવેલા માંસને લાલચથી ખાવા જતાં ગળે તે કાંટો વીંધાવાથી જેમ માછલું મરે છે, તેમ આ જીવો રૌદ્રવિપાકવાળા ભોગસુખમાં આસક્ત થઈને ધર્મપ્રવૃત્તિ કરતા નથી અને મહાદુઃખી થાય છે. ખરેખર અજ્ઞાન એ જ ભયંકર દુઃખદાયક મહાકષ્ટ છે. તેને ધિક્કાર હો!
આ મિથ્યાત્વરૂપી અંધાપાને શાસ્ત્રમાં અવેદ્યસંવેદ્યપદ નામ આપવામાં આવ્યું છે. વેદ્ય એટલે અનુભવવા લાયક વસ્તુ. તેનું સંવેદ્ય એટલે સંવેદન. જે વસ્તુ જેવી છે. તેવો તેનો અનુભવ કરવો એ વેદ્યસંવેદ્ય કહેવાય છે. તેનાથી ઊલટું જે વસ્તુ જેવી છે તેના કરતાં તેનો ઊંધો અનુભવ કરવો તે અવેદ્યસંવેદ્ય કહેવાય છે. જેમ જે માણસની
| SR No. | 005870 |
| Book Title | Yogdrushti Samucchay |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yughbhushanvijay |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 160 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |