________________
આવા આચારો મૂક્યા છે. જે દિવસે અમને પણ નિમિત્તોની અસર ન થાય તેવી અમારી ભૂમિકા આવશે, ત્યાર પછી વાંધો નહિ. તે વખતના બધા આચાર જુદા હશે. . કોઈ સ્ત્રીને ખબર ન રહેને જરા આગળ આવી જાય, તો અમે આઘા ખસી જઈએ અને કહીએ પણ ખરા કે જરા આઘા રહેજો. જ્યારે ઊંચી ભૂમિકાના સાધુને સ્ત્રી ભેટી જાય તો પણ વાંધો નહિ. માટે અમારે અશુભ નિમિત્તોથી દૂર રહેવાનું છે અને શુભ નિમિત્તોનાં આલંબનો લેવાનાં છે; તેથી જ મંદિરમાં સ્તુતિ-ભક્તિ કરવાની વાત કરી છે.
આપણે ત્યાં કલ્પસૂત્રમાં આવે છે કે પ્રભુ જયારે દીક્ષા લે છે, ત્યારે દેવતાઓ આવી પ્રભુના શરીરે વિલેપન કરે છે, જેની ખુશબુ છ-છ મહિના સુધી રહે છે. તે સુગંધથી આકર્ષાઈને ભમરાઓ આવે, યુવાન સ્ત્રીઓ પણ આવે અને પ્રભુનું આવું મોહક રૂપ જોઈનૅ આકર્ષાઈને આલિંગન આદિ પણ આપે. ત્યારે પ્રભુ તો ધ્યાનમાં હોય. તેમને કાંઈ જ થાય નહિ. કારણ તેમની ભૂમિકા ઊંચી છે.
બીજું દૃષ્ટાંત રામાયણનું છે. રામ-લક્ષ્મણ-સીતા વનમાં ફરી રહ્યાં છે, ત્યારે ત્રણે જણાં જંગલમાં ફરતાં ફરતાં એક પહાડની નીચે તળેટીમાં પહોંચ્યાં છે. ત્યાં ઉપરનો કોલાહલ સાંભળે છે, તેથી કુતૂહલથી ઉપર ચઢે છે. ત્યાં બે મહાત્માઓ સાધના કરી રહ્યા છે. આ ત્રણે જણાએ વંદન કર્યું. ત્યાં કોલાહલનું કારણ ભક્તો આવેલા હતાં. અત્યારે બધા વિખરાઈ ગયા છે. હવે ત્યાં આ ત્રણ જણાં જ છે. તેમને થાય છે કે આવી સાધના કરનાર મહાત્માની ભક્તિ કરીએ. માટે લક્ષ્મણજીએ ત્યાં કાંકરા-કાંટા કાઢી ઉપર માટી પાથરી. રામચન્દ્રજી તેના ઉપર સુગંધી પાણી છાંટે છે. પછી સુંદર ફૂલો લાવી ત્યાંનું વાતાવરણ મઘમઘાટવાળું કરી દીધું. પછી આ બંને જણા વાજિંત્રો વગાડે છે અને સીતાજી ત્યાં નૃત્ય કરે છે. મહાત્મા અર્ધખુલ્લી આંખે ધ્યાન કરી રહ્યા છે. પણ તેમને આ વખતે કાંઈ થતું નથી. જયારે અમારી સામે સ્ત્રી નૃત્ય કરે તો અમારી શું મર્યાદા આવે? કાં ખસી જવું પડે કાં તો નૃત્ય બંધ કરાવવું પડે. પરંતુ તેમને કાંઈ અસર થવાની નથી. કારણ કે તેઓ બધા નિમિત્તની અસરથી પર છે. તેઓની ભૂમિકા ઊંચી છે. તેઓ જડના આલંબનથી પર છે. જ્યારે આપણે સતત નિમિત્તની અસરથી દબાયેલા છીએ. માટે જ સારાં આલંબનો લેવાનાં છે. અને આપણા માટે અત્યારે સારામાં સારું આલંબન મૂર્તિ છે. વિશુદ્ધ આત્માના ચિંતન-મનન માટે તે સાધન બને છે. તેથી અપેક્ષાએ પરમાત્મા બનવા માટે આ મૂર્તિ અમોઘ સાધન છે. માટે આપણે પ્રતિદિન દર્શન-વંદન-પૂજન કરવાં જ જોઈએ.
જ
જ
જ છે
. * જૈ
જ *
*
* * *
#
# #
#
જ ૯૦
# # # # # # #
અનેકાંતવાદ