Page Text
________________
જેમ બે થાંભલામાં સમાનતાની દૃષ્ટિએ બન્ને થાંભલાની ઊંચાઇ સરખી છે, રંગ પણ સરખા છે, આવી બધી સમાનતાનો તેમાં ભાવ છે. જ્યાં સમાનતાનો ભાવ છે ત્યાં એકતા છે, જયાં ભિન્નતાનો ભાવ છે ત્યાં જુદાઈ છે. તેથી થાંભલા કે ચિત્રો એક અપેક્ષાએ જુદા પણ છે અને એક અપેક્ષાએ સમાન પણ છે. એકનો સ્વીકાર કરો અને એકનો સ્વીકાર ન કરો તો વાસ્તવિકતાનો અસ્વીકાર થાય. માટે એક દષ્ટિકોણથી જોશો તો આંશિક સત્ય જ દેખાશે. માટે તેના વિવિધ દૃષ્ટિકોણો પણ ધ્યાનમાં રાખવા પડે.
દષ્ટાંત શું કહેવા માગે છે તે પકડજો. જુદા જુદા એંગલોનો સમન્વય છે. તમે જો બેધ્યાન થઈને સાંભળશો તો બધું બમ્પર જશે. આ વિષય કેવળ ફિલોસોફીનો છે. અમે બનશે તેટલું સરળ કરીને સમજાવીશું, તો પણ તેમાં તત્ત્વનું વિવેચન તો આવશે; માટે ધ્યાનથી સાંભળશો અને વિષયને અનુરૂપ પ્રશ્નો પૂછશો. જો વિરુદ્ધ પ્રશ્નો પૂછશો તો શ્રોતાને અંતરાય કર્યાનું પાપ લાગશે અને વિષયને અનુરૂપ પ્રશ્નો પૂછશો તો શ્રોતાઓને વધારે સ્પષ્ટીકરણનો બોધ થશે. પ્રભુના સમવસરણમાં ગૌતમ આદિ પ્રશ્નો પૂછતા. ભગવાને નાનામાં નાના માણસને પણ જવાબ આપ્યા છે. અમને પ્રભુએ શ્રોતાઓને બોલતા બંધ કરવાની ના પાડી છે. જો તેમ કરીએ તો તેના મનમાં પ્રશ્નની શંકા રહી જાય, જેથી બરાબર મગજમાં બંધબેસે નહિ; અને જિનવચન પ્રત્યેની શંકા કે અશ્રદ્ધામાં જો તેનો આયુષ્યનો બંધ પડી જાય તો દુર્ગતિ થાય, માટે અમને પાપ લાગે. અમારે અમારી બુદ્ધિ પ્રમાણે જિનાજ્ઞાનુસારે સંતોષ આપવાનો છે. ધર્મ હુકમથી સમજાવવાનો છે કે પ્રતીતિ ારા સમજાવવાનો છે? માટે અમે અમારી શક્તિ પ્રમાણે વિશેષ ધ્યાનથી સમજાવીશું, માટે તમે વિષયને અનુરૂપ પ્રશ્નો પૂછશો. તેના માટે પ્રતિબંધ નથી. નહિતરબધાને અતંરાય થશે અને જ્ઞાનાવરણીય કર્મ બંધાશે..
* . અત્યારની સભા તો ઘણીખરી શ્રદ્ધાળુ હોય છે. જ્યારે ભૂતકાળમાં તો પર્ષદામાં જૈનેતરો પણ આવે, પાછા પ્રતિદિવસ આવે. તેમને જૈનધર્મ ઉપર આસ્થા ન હોય એટલે ઉપદેશકની વાત As per granted(સીધેસીધી)ન સ્વીકારે. વળી ઘણા તો જૈનધર્મ પ્રત્યેના દ્વેષથી
મહારાજની બોલતી બંધ કરવા” સભામાં આવતા હોય, અને પોતે વિદ્વાન હોવાથી જાહેરમાં ધારદાર પ્રશ્નોની ઝડી વરસાવે, ત્યારે સાધુ અકળાય કે ગુસ્સે થઈને જવાબ આપવાની ના પાડે, તો બહાર જઈને જૈન ધર્મની ફજેતી કરે.
આ કાળમાં તો વગર વિદ્વત્તાએ પણ વ્યાખ્યાન આપી શકાય. આ જમાનામાં અમારે શાસ્ત્રો ભણવાં પડે તેવું રહ્યું નથી. અત્યારે ગમે તે સાધુ સ્થાન ઉપર બેસી જાય છે. પહેલાં તો ગુરુ સામેથી પદવી માટે કહે તો પણ શિષ્ય ના પાડે; કારણ તેને ખબર છે કે મારી પાસે વિદ્વત્તા નથી માટે ફજેતી થશે. જેને સિદ્ધાંતોનું જ્ઞાન હોય, તત્ત્વનું સ્થાપન કરી શકે તેમ હોય, તેવા જ * * * * * અનેકાંતવાદ
* * #
# # જે જૉક * * *
* * * * *
* * * * ની એક જ
૧૫
| SR No. | 005869 |
| Book Title | Anekantvad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yughbhushanvijay |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 160 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 14 MB |