Anekantvad

SR No.: 005869
Original Sutra Author: N/A
Author: Yughbhushanvijay
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2001
Total Pages: 160
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 14 MB

Page 101

પણ બદલાય; અને જ્ઞાન બદલાય તો જ્ઞાનથી થતું આત્માનું સુખ પણ બદલાશે. ત્યાં પ્રતિક્ષણ પર્યાયો બદલાય છે. જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રનું પણ આ રીતે પરિવર્તન થાય છે.
સભા:- ત્યાં વૃદ્ધિ-હાનિ થાય?
સાહેબજી - વૃદ્ધિનહાનિ છે. ત્યાં સિદ્ધ પરમાત્મામાં અગુરુલઘુપર્યાયની ષસ્થાન હાનિવૃદ્ધિ છે. આ સ્વરૂપ બહુ જ ગંભીર છે. મોક્ષમાં પદાર્થવિજ્ઞાનનું ચિંતન જટિલ છે. દ્રવ્યાનુયોગનભણ્યા હોય તેને આ બધું સમજવું મુશ્કેલ છે. મોક્ષમાં અગુરુલઘુપર્યાયની વૃદ્ધિહાનિ થયા જ કરે છે. એક ક્ષણે હાનિ છે. બીજી ક્ષણે અસંખ્ય ગુણ હાનિ છે. વળી તેમાં ત્રીજી ક્ષણે વૃદ્ધિ થાય છે. આ સહજતાથી જ થાય છે. મોક્ષમાં અમુક વસ્તુ શાશ્વત સ્થિર પણ છે. એટલે કે મોક્ષમાં પણ ત્રિપદી છે. આખા જગતના સારરૂપે ત્રિપદી છે. મોક્ષમાં પ્રતિક્ષણ પર્યાય ઉત્પન્ન થાય છે અને નાશ થાય છે, પણ દ્રવ્યરૂપે આત્મા સ્થિર છે; માટે દ્રવ્ય-પર્યાયની અપેક્ષા જોડવાની છે.
સિદ્ધના જીવો ભોગ કઈ રીતે કરે છે? પોતાના આત્માના ગુણોનો ભોગવટો કરે છે, પરંતુ જડ પદાર્થોનો ભોગવટો તેઓ નથી કરતા. તમે જડ પદાર્થોનો ભોગવટો કરો છો, ખાઓ છો, પીઓ છો, સુગંધ વગેરેનો ભોગવટો કરો છો, જ્યારે તેઓ ચેતનાનો ભોગવટો કરે છે. માટે ત્યાં અપેક્ષાએ ભોગ છે, અપેક્ષાએ અભોગ છે.
સભા - “કેવલી પત્રો ધમ્મો ધર્મ કેવળી આધારિત છે? શાસ્ત્ર આધારિત નહિ?
સાહેબજી - કેવલીએ કહેલાં વચન તે જ શાસ્ત્ર છે. માટે “કેવલી પન્નરો ધો” એ વાક્ય શાસ્ત્રને અપ્રમાણભૂત સ્થાપિત નથી કરતું, ઊલટું શાસ્ત્ર સ્વયં જ કેવળ પ્રજ્ઞત હોવાથી શાસ્ત્રમાં આલેખિત વાતોથી જ ધર્મ સિદ્ધ થશે.
સભા:- શાસો તો હમણાં લખાયાં ને?
સાહેબજી - પ્રભુ મહાવીરના નિર્વાણ પછી ૯૮૦વર્ષે શાસ્ત્રો લખાયાં છે.
સભા - શાસ્ત્રો લખ્યાં કોણે?
સાહેબજી:- શાસ્ત્રો લખ્યાં ગમે તેણે, શ્રુતકેવલીએ શાસ્ત્રો રચ્યાં છે. તેમાં જે તત્ત્વ છે તે પૂર્ણજ્ઞાનીએ કહ્યું છે, અને શબ્દદેહ ગણધરોએ આપ્યો છે, અને તેને જાળવવા ગ્રંથાલેખન
*
*
*
*
*
*
* *
*
* *
*
*
* *
* *
*
* *
*
*
* * અનેકાંતવાદ
* * ૯૫