________________
થોડી શાંતિ થઈ. તેને થયું, આ જ્ઞાની પુરુષ છે, એટલે પૂછે છે: “ભગવન્! મારા જેવું કોઈ દુઃખી હશે?” ત્યારે કેવલી કહે છે, “તને તો દુઃખ જ નથી. તું ઘણી સુખી છે.” આ એન્ગલ(દષ્ટિ) તમારી પાસે પણ નથી. વાસ્તવમાં આ ભવમાં જે દુઃખ આવે છે તે સાવ મામૂલી છે. કેમ કે જે વખતે દુઃખ આવે છે તે વખતે પણ હજારો પુણ્યપ્રકૃતિઓનો ઉદય ચાલુ હોય છે. પણ તમે તો વાગોળી વાગોળીને દુઃખને જ મોટું કરી દો ને? તમને દુઃખ વધારવામાં રસ છે કે દુઃખ ઘટાડવામાં? તમે તો જીવનમાં ઘણું સારું હોવા છતાં થોડાને કારણે બધું બગાડો છો. મહાત્મા કહે છે: “તારે તો રહેવા ઘર છે, પશુ-પંખીને રહેઠાણ પણ નથી. તેને પાંચે ઇંદ્રિયો પરિપૂર્ણ છે. તું કામ કરી કમાઈ ખાઈ શકે છે. વળી નાનાં ક્ષુદ્ર જીવજંતુઓની તો વાત જ નથી. તે બધાનાં દુઃખ પાસે તારું દુઃખ કોઈ વિસાતમાં નથી. વળી મનુષ્યમાં પણ રોગિષ્ઠખોડ-ખાંપણવાળા જન્મે છે. તું તો હાથે-પગે સાજી-નરવી છો.” પેલી તેનું દુઃખ ભૂલી ગઇ. પૂછે છેઃ આવું કેમ? પછી કેવલીએ પુણ્ય,પાપ,આત્મા, પરલોક એવા સમજાવ્યા કે તેને બેસી ગયું કે, આ બધું દુઃખ દુષ્કૃતનું જ ફળ છે. પછી મહાત્મા કહે છે, આ દુઃખોની ચિંતા ન કર. પણ સંસારમાં જેને સુખ માને છે તે પણ નિસ્સાર છે. હકીકતમાં આત્મકલ્યાણ જ કરવા જેવું છે. પછી બોધિબીજ પામી અને આરાધક બની. પણ આ બધું બન્યું કેમ? સાચી જિનવચનની શ્રદ્ધા, સાચો વૈરાગ્ય આવી ગયો. હવે Angle(દષ્ટિકોણ) જ બદલાઈ ગયો. કૃત્રિમ દુઃખ આપમેળે ચાલ્યું ગયું અને કર્મના પસાથે જે બાહ્ય દુઃખ હતું તે સમજી ગઈ. આ કેમ બન્યું? કેમ કે ધર્મનું ફળ વિચાર્યું માટે જ.
વ્યાખ્યાન: ૫
તા. ૨૬-૦૧-૯૮, પોષ વદ તેરસ, ૨૦૫૪, સોમવાર અનંત ઉપકારી અનંત જ્ઞાની શ્રી તીર્થંકર પરમાત્મા જગતના જીવોને આ ભવચક્રનો અંત કરાવવા ધર્મતીર્થની સ્થાપના કરે છે.
મહાપુરુષોની દષ્ટિએ તીર્થકરો જે શાસન સ્થાપે છે, તે સ્થાપવા પાછળ એક માત્ર ઉદ્દેશ એ છે કે, ભવચક્રમાં રખડતા જીવોના ભવચક્રનો અંત કરાવી પરમપદે પહોંચાડવા. તીર્થકરો સંસારનો ઉચ્છેદ કરાવવા શાસનની સ્થાપના કરે છે, પણ મોટા ભાગના જીવોને સંસારનો ઉચ્છેદ કરવાની ઈચ્છા જ નથી. તેમને તો વિષય-કષાયો-વિકારોથી યુક્ત જગતમાં જ રચ્યાપચ્યા રહેવું છે. માટે તીર્થકરો જે કલ્યાણ કરવા માંગે છે, તે કલ્યાણની કામનાવાળા જીવો જવલ્લે જ નીકળવાના. આજ સુધી અનંતા તીર્થકરો થયા. બધાએ જગતના જીવોને તારવાની ઇચ્છા કરી, છતાં ૦.૦૦૦...૨૦૦૧ જીવોને જ તારી શક્યા છે. કુલ જીવસૃષ્ટિમાં નિગોદને છોડી બહાર જે જીવો છે, તે તો એક નિગોદના અનંતમા ભાગે પણ નથી. બાકી તો બધા નિગોદમાં જ સબડ્યા કરે છે. બહાર નીકળેલા પણ વિષયકષાયમાં જ મશગુલ પડ્યા છે. અને સંસારમાંથી બહાર નીકળવાની કોઈને સૂઝબૂઝ નથી. આમ સંસાર એવો છે કે જોતાં આવડે તો જીવને ફફડાટ થઈ જાય. હા, મનુષ્ય વગેરે ભવોમાં ધર્મસામગ્રી મળે છે, પણ અહીં પણ સાચો ધર્મ પામનાર ઓછા નીકળે છે, કેમ કે ધર્મની ભૂખ નથી. માટે લગભગ
ક ક ક ક ક ક ક ક
ક ક
૨૮
ક ક ક ક ક ર (દનાચાર)