________________
बोधक વળી પરમાત્મા કેવા છે ? બોધક છે. પોતે બોધ
પામેલા છે અને ભવ્ય જીવોને બોધ કરનારા છે. સાચી સમજ આપીને મોક્ષ માર્ગ ચોખ્ખો કર્યો છે.
-
-
મુક્તાય – વળી કેવા છે ? મુક્ત છે. પોતે કર્મથી છુટા થયા છે. વીર્ય ફોરવીને ક્ષપક શ્રેણિમાં કર્મોનો સમૂહ ડ્રાસ કરીને આત્માને કર્મોથી છોડાવ્યો છે.
मोचकाय વળી પરમાત્મા કેવા છે ? મોચક છે. પોતે કર્મથી મુક્ત થયેલા છે અને ભવ્યજીવોને કર્મોથી છોડાવે છે અર્થાત્ જીવોને કર્મની મુક્તિમાં પરમાત્મા જ પરમ આલંબન છે. તેમના આલંબન સિવાય કર્મ મુક્તિ થતી જ નથી. અરિહંત પરમાત્માં પણ ચારિત્ર અંગીકાર કરે છે તે પછી જ કેવળજ્ઞાની બને છે અને તીર્થંકર પદવી ભોગવી મુકતે જાય છે. એ ચારિત્ર ધર્મ પરમાત્માએ બતાવેલો છે. છેલ્લા ભવમાં પોતે સ્વયં સંબુદ્ધ છે. છતાં પૂર્વે તેં ચારિત્રધર્મની સાધના થઈ તેમાં અનંત તીર્થંકરો એ ઉપદેશેલો ધર્મ જ કારણ છે.
-
આ રીતે પરમ આલંબન આપીને પરમાત્મા ભવ્યજીવોને કર્મથી છોડાવે છે માટે પ્રભુ મોચક છે.
ત્રિજાલવિષે - વળી પરમાત્મા કેવા છે ? ત્રિકાલવિદ છે. ત્રણે કાળને જાણનારા છે. અર્થાત્ ભૂતકાળમાં બની ગયેલા, વર્તમાનકાળમાં બનતા અને ભવિષ્યકાળમાં થનારા સઘળા ભાવોને-પદાર્થોનેબનાવોને અરિહંત પ૨માત્મા જાણે છે. કાળના એક અણુરૂપ સમય અને તે સમયમાં થનારી, થતી અને થયેલી વસ્તુને પરમાત્મા જાણે છે. માટે તેમનું જ્ઞાન વૈકાલિક કહેવાય છે.
પારકુંતાય – વળી પરમાત્મા કેવા છે ? પારંગત છે. પારને પામેલા છે. આ જગતથી પર થઈ ગયેલા હોવાથી પાર પામેલા છે માટે તેમને રહેવાનું સ્થાન પણ જગતથી ૫૨ સિદ્ધશિલા ઉપર છૅ અને તે કારણે
૩૪
શક્રસ્તવ
