________________
પર્યાયવાળું આત્મદ્રવ્ય અસંખ્ય પ્રદેશ જે છે તે આત્મા છે. તે શક્તિરૂપ (ચૈતન્યની) સત્તાથી શોભી રહ્યું છે. અર્થાત્ આત્મામાં રહેલી ચૈતન્ય શક્તિ તે દ્રવ્યના ઐશ્વર્યને બતાવી રહેલી છે. ચૈતન્ય શક્તિ આત્માના ઈશ્વરપણારૂપે રહેલી છે માટે પરતત્ત્વ તે આત્મશ્વર છે.
નમો વિશ્વાત્મને - વળી આ પરતત્ત્વ કેવું છે? વિશ્વ સ્વરૂપ તે પરતત્ત્વને નમસ્કાર હો. પરતત્ત્વ વિશ્વ સ્વરૂપ છે. સમગ્ર વિશ્વ પરતત્ત્વમાં સમાયેલું છે અને પરતત્ત્વ સમગ્ર વિશ્વમાં સમાયેલું છે. ચૈતન્ય શક્તિરૂપ પરતત્ત્વની મહાસત્તા આખા વિશ્વમાં વ્યાપીને રહેલી છે. માટે વિશ્વ અને પરતત્ત્વ એ બંને ભિન્ન નથી. સમગ્ર વિશ્વમાં ચૈતન્ય વ્યાપ્ત છે. માટે તેને ચૈતન્ય શક્તિ-મહાસા કહો કે વિશ્વ કહો બંને એક જ છે માટે આ પરતત્ત્વ વિશ્વસ્વરૂપ હોવાથી વિશ્વાત્મા છે તેને નમસ્કાર થાઓ.
શકાય
