________________
ચારિત્રવાન હોય તે પાપથી પોતાની જાતને પાછી વાળી શકે તે વિચક્ષણ....!
दर्शन साहचर्येपा बुद्धा संबुद्धा विदित विषय स्वभावाः “સમ્યગ્ જીવ: મતાંતર સામાન્યથી બુદ્ધિવાળા તે સંબુદ્ધા. પંડીત-વમેલા ભોગ ભોગવવાથી કેટલું પાપ લાગે તે
સમજનારા.
પ્રવિન્નક્ષળા:-અર્થથમીવ: ઈચ્છા થઈ છતાં પ્રવૃત્તિ ન કરે તે પુરુષોત્તમઃ અનેક પ્રકારના યોગોથી પોતાની..... જાતને પાછી વાળે. અનાદિના સંબંધથી પીડાય છતાં મોહનીયનો ક્ષયોપશમ કરી પોતાની જાતને પાછી વાળે. કોની જેમ ? રહનેમીની જેમ. રહનેમી પુરુષોત્તમ કેમ ? જેઓ ઢીલા થયા. એ જ ઉત્તમ છે કે જેમને ઈચ્છા થઈ છતાં પ્રવૃત્તિ ન જ કરી. કાયર પુરૂષ તો ઈચ્છા મુજબ પ્રવૃત્તિ કરે. જ....!
શ્રુતજ્ઞાન બે પ્રકારે નિયત-અનિષ્ત. દરેક પરમાત્માના શાસનમાં જે શ્રુત હોય તે નિયતશ્રુત......!
દરેક પરમાત્માના શાસનમાં હોય યા ન પણ હોય તે અનિયત શ્રુત....!
જ્ઞાતા ઈત્યાદિ વચનનાં દ્રષ્ટાંતો પયજ્ઞા વિ. અનિયત. પયજ્ઞા હોય જ પણ આ જ હોય તેવું નહીં. જ્ઞાતા ધર્મકથા હોય પણ મેઘકુમારનું દ્રષ્ટાંત જ હોય તેવું નહીં. અન્ય પણ હોય. દશવૈકાલિક નિયત છે. .તો રહનેમી હોય એમ શાથી કહેવાય ? તો નવું દ્રષ્ટાંત આ કેમ ઘટે ? એમ વાદી શંકા કરે છે. પૂ. હિરભદ્રસૂરિ મ. કહે છે કે ટીકામાં આ દ્રષ્ટાંત ઘટાડ્યું છે. એ સમયે બીજા કોઈ હોય. “નસન્ન'' પ્રાયઃ કરીને શ્રી દશવૈકાલિક નિયત છતાં આવા દ્રષ્ટાંતથી અનિયત પ્રાયઃ હોય. આચારાંગો વિગેરે નિયત અર્થથી અનિયત શાતાસૂત્ર તો અર્થથી અનિયત છે.
શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૧૬
૭૨