________________
અગંધન સર્પ.
ઉપનય માત્ર અભિમાનથી જ તિર્યંચ પણ પોતાનું ઝેર ને ચૂસે. તો પરમાત્માની આજ્ઞાને જાણનાર એવો હું વમેલા ભોગોને કેમ ઈચ્છું?"
સંયમી આત્માને વિવેક બુદ્ધિનો વિકાસ ન થયો હોય તો મોહના સંપરાય પોષાય જ ને દ્રવ્યની કક્ષામાં સાધુપણું ન ચાલ્યું જાય માટે શ્રી દશવૈકાલિકમાં સાધુજીવનની રૂપરેખા છે. ઉપરોક્ત ઉપાયો છતાં ભોગથી ન વિરમે તો દ્રષ્ટાંતો દ્વારા આત્માને પાછો વાળે. જો કે તિર્યંચ ગતિમાં રહેલા. અગંધન કુલાદિના સર્પની અનુમોદના કરવાની નથી. એની પાછળ તો એને ચારિત્ર મોહનીયનો ઉદય છે. પણ એકદેશીય દ્રષ્ટાંત સમજવાનું છે. - પંચકલ્પ ભાષ્યની ગાથા આ ટીકામાં છે. પૂર્ણસંબંધ મેળવવા માટે આ ગાથા છે. - જ્યારે અરિષ્ટનેમિ ભ. દીક્ષા લીધા પછી એમના જ્યેષ્ઠ બંધુ રહનેમિ મોટા હતા. તીર્થકર ભ. પછી અન્ય આત્માનો જન્મ ન થાય માટે રહનેમી મોટા હતા. એ પરમાત્માનો અતિશય છે. (યોનિ સંકોચાઈ જવાથી અન્યને જન્મ ન આપે માટે તેઓ મોટા હતા.) કથા વાર્તામાં અનેક મતાંતર હોય છે માટે વિખવાદ ન કરવો. કથા પરંપરામાં એ સંબંધ જુદો છે. રહમી રાજીમતીની સેવા કરતા હતા. એમને હતું કે આની સેવા કરવાથી કદાચ તે મોહિત થાય. એકવાર રાજીમતીએ સુંદર રાબ પીધી રહનેમી આવ્યા, મદનફળ-મીંઢળનું ચૂર્ણ ખાવું - વમન કર્યું અને પીવા માટે કહે. રહમી કહે આ કેમ પીવાય? તે કહે કે ના એ ન પીવાય તો - હું મારા સ્વામીને વરેલી છું અને એમની વણેલી છું - હું તમને કેમ ખરૂં? રહનેમિ ગુફામાં હતા અને રાજુલ આવ્યા - વિષયમાં પ્રશ્ન ઉઠે કે એવા અંધારામાં ક્યાંથી જોઈ શકાય ? પણ એય અસંગત ન કરાય ? શ્રી દશવૈકાલિક વાચના- ૧૫
૭
)
