________________
અર્થ છે. - સ પશ્વ -સમ્યક્ પ્રકારે પ્રવજ્યા સ્વીકારે લોક ધર્મમાંથી લોકોત્તર ધર્મમાં જવું તે પ્રવજ્યા. વિશિષ્ટ લક્ષની... પૂર્તિ માટે જીવનનો પ્રવાહ એ બાજુ વહેતો કરવો. અનાદિકાળના મોહના સંસ્કારો જે ડોલી રહ્યા છે તેને અટકાવી આપણા વહેણને લઈ જવું સાચી ગતિ છે. માટે વ્રજ ધાતુનો ઉપયોગ છે. કર્મબંધનની દિશામાંથી છોડાવીને વિદિશા તરફ લઈ જવું તે પ્રવજયા-દીક્ષા. સંયમ પ્ર=પ્રકર્ષે કરીને વ્રજ ચાલવું. લૌકીક ધર્મનો ત્યાગ, લોકોત્તર ધર્મનો સ્વીકાર. કરવો સંસારી માણસો જે પોતાના નેચર પ્રમાણે વર્તે તે લૌકીકે તો + સત્ + ત = લોકો-તરવું, ત્તર લોકથી ઉત્તર = આપણે લોક ધર્મમાં ડૂબી રહયા છીએ જે ઇચ્છા થાય તે પ્રમાણે પ્રવૃત્તિ કરીએ. એનો એન્ડ કયારે ? કોઈ દિવસ વિચાર કર્યો નથી. જિનેશ્વર મહાવીર સ્વામી પરમાત્માના શાસનની આરાધના કરવાની તક સંયમજીવનમાં પૂર્ણતયાએ મળે છે. તો શું ક્રિયા કરે ? ક્રિયાથી ઘણી વખત કંટાળો થાય. કારણ ભગવાનની આજ્ઞાનું મહત્વ સમજાયું નથી. અને સમજવા પણ પ્રયત્ન કરતા નથી.
ઉપદેશ પ્રાસાદગ્રંથના બીજા ભાગમાં પૂ. હરીભદ્રસૂરી મહારાજે કહયું-ક્રિયા સર્જન થવું. પરમાત્માના શાસનની આજ્ઞા પ્રમાણે મર્યાદાથી, કર્મબંધનથી મુકત થવાં માટે- છુટવા માટે મન-વચનકાચાની પ્રવૃત્તિ તે ક્રિયા ! બીજી બધી ચેષ્ટા છે.
ધ્યાન આત્મા વગર થાય જ નહીં ચિંતન મનાથી થાય આપણે મનની ક્રિયાને ધ્યાન માનીએ છીએ.
ગુરુતત્ત્વ ચિંતન નામના ગ્રંથમાં પૂ. યશોવિજ્ય મહારાજે આઠમી ગાથામાં આત્માના વિકાસને અટકાવનારા બે મળ છે. (૧) ભાવમળ (૨) ક્રિયામળ. શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૪૯ — — — — (૨૮)
