________________
જ્ઞાનની પરિણતિના અભાવમાં થાય. કારણ વિવેક બુદ્ધિનું ઉત્થાન જ્ઞાની પુરુષોના ચરણોમાં બેસીને મેળવ્યું હોય તો જ આત્મા.. પરમાત્માની નજીક જઈ શકે. જ્ઞાન એ સાધન છે. રાગ-દ્વેષને ટાળવા શું કરવું જોઈએ તેની વિચારણા તથા પ્રવૃત્તિ તે જ્ઞાનનું ફળ ચે.
સો ના શાળ-સોળ શ્રુત્વા. જ્ઞાનીના વચને ગુરુમુખે સાંભળીને-કલ્યાણને જાણવું જોઈએ. સાધુઓને ભણવા-ભણાવવાનો અધિકાર તીર્થંકર પરમાત્માએ આપેલો છે. જે ગીતાર્થોના ચરણોમાં બેસીને પોતે જ્ઞાન-ધ્યાનની પરિણતિ કરી હોય, રાગ-દ્વેષને અટકાવવા માટે સફળ પ્રયત્ન કર્યો હોય, બીજાના રાગ-દ્વેષને અટકાવવામાં કેળવાયા હોય તે જ આત્મા આગમોનું જ્ઞાન આપી શકે. જ્ઞાન આપનાર આત્માનો જે વિકાસ છે તેનો પટ સામેલા પર ચઢી જાય મોહનીયના સંસ્કારોનું આવરણ ખસવાથી વિવેક જાગે છે.
જ્ઞાનસ્ય પત્ત વિરતિ :- જ્ઞાનનું ફળ વિરતિ છે. એમ પૂ. ઉમાસ્વાતિ મહારાજે કહ્યું છે. જ્ઞાન એકલું કામ ન કરે બોલનાર આત્માનો વિકાસ થયેલો હોય, જ્ઞાનના ફળ તરીકે વિરતિને ધારણ કરી હોય તો તેના બોલાયેલ શબ્દો સામાના આત્મામાં ગાઢ (ગહરી) અસર કરી શકે.
એક જ વાત સાધુ બોલે અને ગૃહસ્થ બોલે તો સાંભળનાર વિચારે કે સંસારને લાત મારી નીકળનારા પંચ મહાવ્રતધારીના વચનોની (અસર) મારે અનુકરણીય છે. તેની અસર ગુઢ થાય પણ સંસારમાં ગળે ડૂબના વચનોની કાંઈ અસર થતી નથી.
- સાધુઓ કલ્યાણને જાણે...! કલ્યાણ-સારૂં, મંગલકારી... વખાણવા લાયક...! જીવનમાં આ સારૂં ને આ ખોટું તેમ માનવું તે ભાસ છે. જ્ઞાનાવરણીયના ક્ષયોપશમથી જાણકારી મળે.
મોહનીચના ક્ષયોપશમથી ઓળખાય થાય.
અંતરના સ્વરૂપનું જ્ઞાન તે ઓળખાણ. • શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૪
(૨)
