________________
તે જ્ઞાન પ્રશંસનીય નથી.
ગના લિં વહિ - અજ્ઞાની શું કરશે ? અજ્ઞાની મૂર્ખ નહીં. જ્ઞાન વગરનો કોઈપણ આત્મા હોય જ નહીં જેનું જ્ઞાન મોહનીય કર્મને ખસેડવાવાળું નથી તે જ્ઞાન વખાણવા લાયક નથી. તે અજ્ઞાન. મારૂં સાધ્ય શું છે ? ફળ શું છે ? તે ન જાણે તે અજ્ઞાન. આપણે અણસમજુ ઓછી બુદ્ધિવાળાને અજ્ઞાની કહીએ અને જે દલીલો દ્વારા પાંચ માણસમાં લેકચર કરનારને જ્ઞાની કહીએ. પણ ભગવાનના શાસનમાં તેને અજ્ઞાની જ કહેવાય. ભલે ૬૦-૭૦ વર્ષની ડોશી હોય ભલે શબ્દજ્ઞાન કશું જ ન હોય પણ મહાવીર પરમાત્માના શાસનમાં અવિહડ શ્રદ્ધા હોય.. મોહનીયના સંસ્કારને ઢીલા પાડવાની પ્રવૃત્તિ હોય તેને જિનશાસનમાં જ્ઞાની તરીકે સંબોધ્યા છે. મોહનીચના સંસ્કારોની ઢીલાશ એ જીવન. શુદ્ધિની ચાવી છે | પરિણતિ આત્મામાં છે કારણ તે મન સાથે સંકળાયેલી છે. વચનમાં નહીં. “રાત્રે નવા લિ ઋતિ...” મને જેમ દુઃખ પસંદ નથી જીવવાની ઈચ્છા છે તેમ બધા પ્રાણી માત્રને છે આ ભાવ આવી જાય તો માણસ અસંયમ જાળવે જ નહીં. . .
ચાલતાં-બેસતાં-ઉઠતાં સંયમ રાખે. અંતરના ઉપયોગપૂર્વક પરમાત્માના શાસન પ્રમાણે મોહનીયના સંસ્કારોને કાબુમાં લેવાનો પ્રયત્ન તે સાચું સામાયિક. પરમાત્માના શાસન પ્રમાણે મોહનીયના સંસ્કારોને કાબુમાં લેવાનો પ્રયત્ન નથી તે અજ્ઞાન.......! જયણાના... ઉપાયોની માહિતી નથી ફળ નથી તે અજ્ઞાન કહેવાય !
જેમ આંધળા માણસને રસ્તામાં ખાડા, થાંભલા, પત્થર વિગેરેની ખબર ન પડે તેમ જ્ઞાનની ચક્ષુનો ઉઘાડો ન થયો હોય...! મોહનીયના સંસ્કારોનો ઘટાડો ન થયો હોય. આ કરવા જેવું છે. આ ત્યાગવા જેવું છે. એ વિવેકબુદ્ધિ ન જાગે. તે જ્ઞાન આંધળા જેવું છે. મોહનીયના સંસ્કારના ઘટાડાથી કલ્યાણના વિકાસવાળું જ્ઞાન આવે. શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - 80 %
C૨૫૭)