________________
નિંદા હોવા છતાં ગુરુ સાક્ષીએ ગર્હ ન કરી. સંયમ જીવનતો હારી ગયા પણ સાથે ભવભ્રમણ કેટલું વધી ગયું. આ ત્રણ ભૂમિકા પછી ભૂલ થાય જ નહીં. એવી સ્થિતિ આવી જાય. અન્નત્થમાં ‘અપ્પાણં વોસિરામિ.' ‘વોસિરામિ’ પ્રસિધ્ધ છે. કોઇપણ વસ્તુનો સંબંધ જુદો કરવો હોય ત્યારે વોસિરે, વોસિરે કહીએ છીએ.
પડિક્કમામિ, નિંદામિ, ગરિહામિ થયા પછી આત્માને વોસિરાવવો સહેલો છે. ભગવાનનું શાસન નય-સાપેક્ષ અનેક પ્રકારે ભરપૂર છે. સ્યાદ્રાદમાં સારી વસ્તુ ખોટી અને ખોટી વસ્તુ સારી થાય છે. આત્મા વોસિરાવવા જેવો નથી પણ અમુક આત્મા વોસિરાવવા જેવો છે. યોગશાસ્ત્રમાં - પ્રશમરતિમાં” આત્માના ૮ અને ત્રણ ભેદ છે.
(૧) બહિરાત્મા
(૨) અંતરાત્મા
(૩) પરમાત્મા....
અંતરાત્મા અને પરમાત્મા ભાઇ-ભાઇ છે. પણ..... બહિરાત્માની કૈડી સંસાર તરફ છે.
બહિરાત્મા- શરીરની મૂર્છા, ઇન્દ્રિયોની વાસના, મનની મલિનતા. રાગ-દ્વેષ અશુભ, પ્રવૃત્તિ ભળે તે બહિરાત્મા. આંખથી જોવું, ખાવું, પીવું, બધું જ આત્મા કરે છે. તેમાં પોતાની જાતનું ભાન ભૂલી જવાથી બાહયવસ્તુમાં લંપટ બની જીવે છે. મારે એ પ્રમાણે જીવવું અયોગ્ય છે. તેથી ભવભ્રમણ વધે છે. એમ શુભ ભાવે વિચારવું તેથી અંતરાત્મ ભાવ જાગે. જેમ-જેમ જ્ઞાનીઓની. આજ્ઞાનુસારે ચાલતો જાય, તપ-જ્ઞાન-ધ્યાનમાં લીન...... બનતો જાય તેમ-તેમ અંતરાત્મ ભાવમાં લીન થાય. અને તેથી શુભધારામાં વધતા પરમાત્મ દશાને પામે.
શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૩૬
૨૦૨