________________
એમ નવ ભાંગા લાગે કારણ હાયથી કુદાકુદ કરે. અને વચનથી બોલે કે આ વત્સ મોટો કેવો..... બધા માછલા ખાલી જવા દે જો હું હોત તો...! એમ વચનથી બોલે. અને મનમાં વિચારે... મનના પરિણામ અને આત્માના તીવ્ર રૌદ્રધ્યાનના અધ્યવસાય થવાથી કષાય જન્ય પરિણામ તેમાં જે આત્માનો સંકલેશ તે મનનો ભાંગો એમ નવ ભાંગા થાય.
તંદુલીયો મત્સ પૂર્વે ભવે ૬૬ સાગરોપમનું (આયુ) તીવ્ર દુ:ખ ભોગવવાનું અશાતા વેદનીય કર્મ ઉપાર્જન કરેલું હોય તેથી પ્રથમ સાતમી નરકે ૩૩ સાગરોપમનું આયુષ્ય ભોગવી ઇન્ટરવેલ પાડવા માટે અને પાછું નરકનું આયુ બાંધવા માટે તંદુલીયા મત્લા તરીકે ઉત્પન્ન થાય છે. ત્યાં મન-વચન-કાયાના તીવ્ર કિલષ્ટ પરિણામથી ૩૩ સાગરોપમનું સાતમી નરકનું આયુષ્ય બાંધી અંતમૂહૂર્ત આયુ પૂર્ણ કરી નરકે જાય છે. કારણ નારકી મરીને નરકે ન જાય.. માટે તેથી ૬૬ સાગરોપમનું અશાતા વેદનીય પૂર્ણ ભોગવે.
જયણા-યતના એટલે શું ? યત્ =પ્રયત્ન “છકાયની વિરાધનાથી બચવાનો પ્રયત્ન તે.” જ્ઞાની ભગવંતની આજ્ઞાને જાળવવી, પાલન કરવું તે જયણા.
ભિક્ષુ - આરંભનો ત્યાગ કરે - ધર્મ ક્રિયાના પાલન માટે કોઇ પણ જીવોને દુઃખ ન થાય તે રીતે પેટ પૂર્તિ માટે આહાર મેળવે તે ભિક્ષુ..!
(૨) સથ = ભેદવું ક્ષુ =ક્ષુધા.... ક્ષુધા વેદનીયને ભેદે તે ભિક્ષુ...! અષ્ટકર્મને છેદે તે ભિક્ષા..! શાસનમાં પુરુષ પ્રધાન હોવાથી પ્રથમ ભિક્ષુ અને પછી ભિખુણી બોલાય.
સંયત=સમ્ + યમ્ = સમ્યક્ પ્રકારે પ્રયત્ન + ત =સંયત.
૧૦ પ્રકારનો સંયમ તેને ટકાવવા ૧૨ પ્રકારના લપમાં આસકત તે સંયત.
શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - 33
૧૮૬