________________
અકથા કોને કહેવાય? મિથ્યાત્વ મોહનીયને વિપાકથી ભોગવે તે અજ્ઞાની કથા કહે તે અકથા કહેવાય. મિથ્યાત્વ મોહનીયનો ઉદય હોવાથી એ સમજે નહીં કે આનું પરિણામ કેવું થશે ? એ કેમ સુધરશે ? કથાનું સ્વરૂપ જાણે છતાં દ્રષ્ટિ મિથ્યાત્વી છે માટે અજ્ઞાની કહયો. - મિથ્યાદ્રષ્ટિ કહયા પછી અજ્ઞાની કહેવાની જરૂર શી ? મિથ્યાદ્રષ્ટિ હોય એ અજ્ઞાની હોય જ એવું નથી. પ્રદેશોદયથી મિથ્યાત્વી હોય પણ વિપાકોદયથી ન હોય તો તે સમકતી કહેવાય. કેવળ વેષધારી હોય અંગાર મર્દિક આચાર્યની જેમ મિથ્યાત્વના ઉદયથી સારી વાત પણ ખોટી છે.
(જે મિથ્યાત્વનાં પ્રદેશોદયથી વેદકને અજ્ઞાની વેદકને અજ્ઞાની ન કહેવાય. જો રસોદયથી વેદક હોય - તે અજ્ઞાની કહેવાય.) | ગૃહસ્થ પ્રરૂપક ન કહેવાય. ભાષક. ગૃહસ્થ અનધિકારી છે. સાધ્વીજી ઉપદેશ આપી શકે. પ્રરૂપણા ન કરી શકે. શ્રાવક શાસનની શાસ્ત્રની મર્યાદામાં ન રહી શકે માટે ભાષક. તપશુધ્ધિથી આત્માની શુધ્ધિને ધારણ કરનારા ચારિત્રમાં રકત ચારિત્રની પક્કડ જોઇએ. અન્યત્ર આગ્રહ ન હોય, ફલાશંસા ન હોય. શકય એટલું પાલન કરે જ..!
. વ્યવહારથી થોડા જીવોને બચાવી અનંત જીવોનો ઘાત થાય તેવો ઉપદેશ ન આપે. સર્વ જીવને હિતકારી ઉપદેશ આપે. આવા ઉપદેશકને પોતાને નિર્જરા થાય અને સાંભળનારને વિશિષ્ટ લયોપશમ એટલે કે કુશળ પરિણામ થાય.
જે સાધુ રાગાદિમાં આધીન હોય, માધ્યસ્થ ન હોય. ભાવ દયા ન હોય. એવા જે કાંઈ બોલે તે વિકથા છે. કારણ? રત્નત્રયીની આરાધનાને બદલે સંસારવૃધ્ધિ કહે છે. એમ ધીર પુરુષ કહે છે.
વૈરાગ્યથી સંયમી થાય એ જ ખાત્રી. એમાં ભજનાએ અભવ્યને આશ્રયીને જાણવું... શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૨
૧ ૩)
