________________
શ કરાવૈકાલિક વાચબા - ર3
અનંત ઉપકારી તીર્થંકર પરમાત્માએ જગતના જીવોને કર્મના બંધનમાંથી શાસનની સ્થાપના કરી તેમાં સર્વવિરતિ બતાવી આશ્રવ ન અટકે ત્યાં સુધી લાભ નથી. ચાર મૂળસૂત્રમાં સંચમ જીવનની મર્યાદા છે. આચાર - મર્યાદા પૂર્વક ચાલવું, જ્ઞાની ભગવાનની આજ્ઞા પ્રધાન પ્રવૃત્તિ થાય તો સંવર વધે. આશ્રવ ઘટે. જ્ઞાની ભગવંતની આજ્ઞાપ્રધાન પ્રવૃત્તિ જ કહેવાય. એમાં જ્ઞાનાચારનું સ્વરૂપ ચાલે છે. જ્ઞાન કરતાં જ્ઞાનાચારની મહત્તા છે. જ્ઞાનથી પ્રકાશ થાય હેયઉપાદેયનો વિવેક ન થાય તો બકરીના ગળે લટકતાં આંચળ જેવું જ્ઞાન કહેવાય. ૮ પ્રકારનાં આચાર અપનાવાય તો જ એ જ્ઞાનાચાર. અને એથી જ આશ્રવ ઘટે. :
વ રવો ૩Vદ સાથે” પણ એટલે ક્ષણ નહિ પણ આહાર વિહાર-પહિલહેણઆદિ આવશ્યક ક્રિયા સિવાયના અવસરોચિત્ત સ્વાધ્યાય કરે. કાળ એ જ્ઞાનાચારનો ભેદ છે. સમગ્ર સાધુજીવનની દૈનિક ક્રિયાળાં સ્વાધ્યાયની કેટલી મહત્તા છે? પહેલાછેલ્લા પ્રહરમાં ભણાય તે કાલિક યા જેના કાલગ્રહણ લેવા પડે તે કાલિક.
જેના કાલગ્રહણ લેવા ન પડે તે ઉત્કાલિક પ્રતિક્રમણ પછી ઘણા વ્યાઘાત થવાનો સંભવ છે. તેથી તે વ્યાઘાતિક કાલગ્રહણ છે. સૂર્યાસ્ત પછી સવા કલાક ઉત્કૃષ્ટ પ્રાદોષિક કાળ કહ્યો છે. તેમાં પ્રાદોષિક કાલ શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૨
૧ ૧)
