________________
મોહનીયનો ક્ષયોપશમ કરવાનું બળ મળે માટે સાધુને ભણવાનું છે. સાધુને સીધું (ડાયરેકટ) બળ મળે. શ્રાવકને ઈન્ડાયરેકટ બળ મળે. મોહનીચનો ક્ષયોપશમ ચા ક્ષચ માટે જ સાધુ ભણે. મોહનીયના. ક્ષયોપશમના ધ્યેયથી જ બધી ક્રિયા સાધુની હોય. કેવળજ્ઞાનની ભૂમિકાએ લઈ જાય એવો મોહનીયનો ક્ષયોપશમ ક્રિયા દ્વારા સાધુ મેળવે. અનુપમાદેવીએ ક્ષયોપશમની વિશિષ્ટતા એવી મેળવી કે બીજા ભવે મોક્ષ મળશે. મોહનીયનો ક્ષયોપશમ શ્રાવકને સીધોન મલે. એને આશ્રવમાંથી છુટવા માટે ક્રિયા છે. માટે... વાયા.વાયા.છે! સાધુને - સંસારનો વળગાડ છુટી ગયો છે. વળગાડમાંથી છુટયા વિના આશ્રવ છુટે પણ પ્રમાણસર કારણ કે પૌષધ કરશે તો ૧ દિવસ કરશે. ૬૪ પ્રહરી કરશે તો ૮ દિવસ કરશે. પછી તો એને આશ્રવમાં જવું જ પડે.
પ્રશ્નઃ- કોઈ કાયમ પૌષધ કરે તો?..
જવાબ- ના, કાયમ પૌષધ કરવાની પાછળ સેવા ન કરવી વિહાર ન કરવો એવો આશય હોય છે. ના... બીજું કાંઈ કારણ હોય તો ? બસ-બીજું કારણ એજ વળગાડ છે.
સર્વવિરતિ - ચારિત્રનું લક્ષ ન હોય તો પાંચમું ગુણઠાણું ટકે જ નહીં. એમ લલિત વિસ્તારમાં પૂજ્ય હરીભદ્રસૂરી મહારાજાએ કહ્યું
- રોજના પૌષધ કરનાર સંસારના મૂળ ન તોડી શકે ઉત્તરોત્તર બંધનમાંથી છુટવાની જરૂર છે. સાધુને જ્ઞાનની મહત્તા નથી જ્ઞાનાચારનું મહત્ત્વ છે.
પ્રનિઃ- “પઢમં નાળ તઓ દયા' એ સૂત્રમાં એની ટીકા વાંચવા જેવી છે. મહાનિશીથમાં પઢમં નો અર્થ ઐશ્વર્ય, શ્રેષ્ઠ, પ્રધાન એ છે જેમાંથી દયા ન આવે એ જ્ઞાન નથી. ત્યાં “તઓ એ તસ્માત્ અર્થમાં છે. એટલે એ જ્ઞાનમાંથી દયા છે. જ્ઞાન પ્રધાન છે શ્રેષ્ઠ છે કેમ - શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૨૦
૧ ૧)
