________________
આપણા પૂર્વજોએ જ્ઞાન ભણવા માટે યોગોહન... ચારિત્ર પર્યાયાર્દિની મહત્તા બતાવી. પૂ. દેવર્ધ્વિગણિ ક્ષમાશ્રમણ પહેલાના સમયની વાત છે.
સ્વ જ્ઞાનવત્ રુઢ થાય તે પરિચીત જ્ઞાન થાય.
વાસક્ષેપ નંખાવવો એટલે શાસનમાં દસ્તાવેજ લખાવવો. કે આ ધર્મ જ સંસારથી પાર ઉતારનાર છે. એમાં “તહત્તિ” કહીને સહી કરવાની છે... કે “નિત્થારગ-પારગાહોહ” સંસારથી પાર ઉતારનાર. ધર્મનો સ્વીકાર કરનાર થાઓ. એમ આવતા વિદ્ધ અવરોધ દૂર થાઓ. એ પણ એમાંથી ગર્ભિત રીતે નીકળે છે. આ પ્રાચીનકાળમાં પૂ. દેવર્ધ્વિગણિ પહેલાં સાધુને જોગ ચાલતાં હતાં. તે સૂત્રનો ઉદેશ ચાલતો હતો. ઉદેશ એટલે મુળપાઠ આપતાં હતા. સૂત્રને અર્થ સાથે... અનુસંધાન કરવો. સૂત્ર આવડયા પછી એને ચિત્ત પરિચિત કરજો. સ્વનામરુઢવત્ પરિચિત કરે. તેની વાત સમુદેશામાં છે. અનુજ્ઞામી સમ્યક્ પ્રકારે ધારણ કરે જે આત્માના જ્ઞાનનો પ્રકાશ ધારી રાખજે. રાગ-દ્વેષની ટાળવા.- પ્રપદ્ય - પ્રવજ્ઞાન બીજાને રાગ-દ્વેષને પરિણતિમાં શિથિલ કરવા આત્મ જાગૃતિ માટે તૈયાર કરજો: “નિત્યારગ-પારગાહો (મોક્ષને) નિશે તારનાર ધર્મનો શાસનમાં પારગામી થાવ. જે ધર્મની ભૂમિકા પર હો તેમાં ટકયા રહો. આધિ-વ્યાધિ-ઉપાધિમાં પણ સમાધિ પૂર્વક રહેવા પૂર્વક આગળ વધો. કોઈ મુશ્કેલી આવે તો ધર્મથી પતિત ન પામો. દેવ-ગુરુ પાસે રોદણાં રોવાય નહીં. પણ સમાધિની માગણી કરવાની છે. માત્ર સુખ માટે જ વાસક્ષેપ નંખાવો તો લોકોત્તર મિથ્યાત્વ લાગે.
બાળ જીવોને એકદમ ધક્કો ન જ મરાય. જો ધક્કો મારે તો એ અન્યત્ર જઈ મિથ્યાત્વની વૃધ્ધિ કરશે. પૂર્ણ કર્મક્ષય કરવાની તાકાત અરિહંતમાં જ છે. એ એની તાકાત વાસક્ષેપ દ્વારા મેળવવાની છે. શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૨
~ ~ ~૧૦૫)